Էկոլոգիական խնդիրներ Ավստրալիայում
Ավստրալիան գտնվում է Հարավային կիսագնդում: Այս երկրի առանձնահատկությունը կայանում է նրանում, որ մեկ պետություն զբաղեցնում է ամբողջ մայրցամաքը: Տնտեսական գործունեության ընթացքում մարդիկ մշակել են մայրցամաքի մոտ 65%-ը, ինչը, անշուշտ, հանգեցրել է էկոհամակարգերի փոփոխությունների, բուսական և կենդանական աշխարհի տեսակների նվազման:
Մարդու գլխուղեղը
Գլուխուղեղի բաղադրությունը շատ պարզ է` 78% ջուր, 15% ճարպ, մնացածը` սպիտակուցներ, կալիումի հիդրատ և աղ: Ուղեղը մարմնի քաշի միայն 2% է կազմում, սակայն սպառում է մարմնի էներգիայի 17% և թթվածնի 20%-ը: Մեր գեների կեսը նկարագրում է ուղեղի համալիր կառուցվածքը, այն դեպքում, երբ մյուս կեսը նկարագրում է մարմնի մնացած 95%-ի կառուցվածքը: Մեկ օրում մարդու ուղեղն ավելի շատ էլեկտրական իմպուլս է հղում, քան աշխարհի բոլոր հեռախոսային համակարգերը: 2014-ին աշխարհի բոլոր համակարգիչներն իրենց արտադրողականությամբ հավասարվեցին մեկ մարդկային ուղեղի: Իսկ 2015-ին աշխարհի հզորությամբ 4-րդ համակարգիչը 40 րոպեում վերարտադրել է մարդկային ուղեղի ակտիվության միայն 1 վայրկյանը: Ուղեղի 2 կիսագունդը միաժամանակ է գործում: Ձախ կիսագունդը պատասխանատու է վերլուծական և մաթեմատիկական ունակությունների համար, աջը` մտավոր, ստեղծագործական, վիզուալ ունակությունների: Աջ կիսագունդն ապահովում է մարմնի ձախ մասի աշխատանքը, ձախը` աջ մասի: Ուղեղի հիշողությունն այնքան բայթ է տեղավորում, որն արտահայտվում է 8432 զրո ունեցող թվով: Գիտնականների մոտավոր գնահատմամբ, դա կազմում է մոտ 1000 տերաբայթ: Համեմատության համար` Բրիտանիայի Ազգային արխիվը, որտեղ պահվում է վերջին 9 դարի պատմությունը, գրավում է ընդամենը 70 տերաբայթ: Մեր ուղեղում 100.000 կիլոմետր արյունատար անոթ կա: Ուղեղը նաև բաղկացած է 100 մլրդ նեյրոնից` նույնքան է աստղերի քանակը մեր գալակտիկայում: Ուղեղում ավելի քան 100 տրիլիոն նեյրոնային կապ (սինապս) կա: Ուղեղում նոր նեյրոնային կապեր են առաջանում ամեն անգամ, երբ տեղի է ունենում հիշելու գործընթաց: Այսինքն, երբ մարդն ինչ-որ նոր բան է ուսումնասիրում, ուղեղի կառուցվածքը փոխվում է:
Ավստրալիան գտնվում է Հարավային կիսագնդում: Այս երկրի առանձնահատկությունը կայանում է նրանում, որ մեկ պետություն զբաղեցնում է ամբողջ մայրցամաքը: Տնտեսական գործունեության ընթացքում մարդիկ մշակել են մայրցամաքի մոտ 65%-ը, ինչը, անշուշտ, հանգեցրել է էկոհամակարգերի փոփոխությունների, բուսական և կենդանական աշխարհի տեսակների նվազման:
Գյուղատնտեսական գործունեության և վատ որակի ջրի օգտագործման արդյունքում հողը հագեցված է հանքային պարարտանյութերի և նյութերի հետ: Անտառահատման և անտառային հրդեհների հետևանքով անբարեխիղճ կազմակերպված արածեցման վայրերը, բուսականության ամբողջականությունը և հողի ծածկը խանգարում են: Երաշտը Ավստրալիայում հաճախակի դեպք է: Դրան կարող եք ավելացնել գլոբալ տաքացում: Այս բոլոր պատճառները հանգեցնում են անապատացման: Հատկանշական է, որ մայրցամաքի մի մասը պահպանվում է կիսով չափ անապատներով և անապատներով, սակայն անապատացումը նույնպես տեղի է ունենում բերրի հողերում, որոնք, ի վերջո, դառնում են սպառված և կյանքի համար պիտանի չեն:
Ինչպես մյուս անտառային շրջաններում, Ավստրալիան անտառների պահպանման խնդիր ունի: Մայրցամաքի արևելյան ափին անձրևոտ անտառներ են, որոնք 1986 թվականից հանդիսանում են Համաշխարհային ժառանգության կայք: Ժամանակի ընթացքում կտրվել են հսկայական ծառեր, որոնք օգտագործվում են տների, կառույցների, արդյունաբերության և առօրյա կյանքում կառուցելու համար: Այժմ մարդիկ փորձում են պահպանել Ավստրալիայի անտառները, և այստեղ մեծ թվով պաշարներ են կազմակերպվում:
Բնության դեգրադացիայի և ավանդական կենցաղի տանող բնիկների գաղութատերերի կողմից դիտավորյալ բնաջնջման հետևանքով բնիկ բնակչության թիվը կրճատվել է կրիտիկական մակարդակներում: Նրանց կենսամակարդակը մնում է ցանկալի, բայց քսաներորդ դարում նրանց հանձնվեցին քաղաքացիական իրավունքներ: Այժմ նրանց թիվը չի գերազանցում երկրի ընդհանուր բնակչության 2.7% -ը:
Այսպիսով, Ավստրալիայում առկա են բազմաթիվ էկո-խնդիրներ: Նրանց մեծ մասը պայմանավորված է մարդածին գործունեությամբ, սակայն շրջակա միջավայրի խնդիրները նույնպես ազդում են շրջակա միջավայրի վիճակի վրա: Բնության և կենսաբազմազանության պահպանման, էկոհամակարգերի ոչնչացման համար խուսափելու համար անհրաժեշտ է փոխել տնտեսությունը և օգտագործել նորարար տեխնոլոգիաներ:
Աղբյուր՝ https://ecoportal.info/ekologicheskie-problemy-avstralii/
Մարսողական համակարգը
Մարսողության համակարգը կազմված է մի քանի բաժիններից՝ բերանի խոռոչ, ըմպան, կերակրափող, ստամոքս, Սկսվում է բերանի խոռոչում, երբ բերանի մեջ ուտելիք ենք դնում և սկսում ենք ծամել: Բերանի խոռոչում հիմնային միջավայր: Այնտեղ գոյություն ունի պտեալին ֆերմենտը, որը ճեղքում է ածխաջրերը: Ծամելու ընթացքում մեր ստամոքսում սկսվում է արտադրվել ստամոքսահյութ: Բերանում գոյություն ունեն երեք տեսակի թքագեղձեր՝ արմականջային, ենթածնոտային, ենթալեզվային: Բերանի խոռոչից սնունդը գնում է ըմպան, հետո կերակրափողով իջնում է ստամոքս: Ստամոքսը կերակրափողի վերջում լայնացած մասն է, որի միջավայրը թթվային է: Ստամոքսում կա պեպսին ֆերմենտը, որը քայքայում է սպիտակուցները: Ստամոքսահյութը քայքայում է սնունդը: Այդ ժամանակ քայքայվում են սպիտակուցները, ճարպերն ու ածխաջրերը և դառնում են ավելի պարզ միացություններ, որպեսզի ավելի հեշտ լուծվեն ջրում: Դրանք բարդ քիմիական միացություններ են: Ջուրը, վիտամիններն ու հանքային աղերը յուրացվում են իրենց սկզբնական վիճճակով, քանի որ դրանք արդեն պարզ են: Ստամոքսի ներսը պատված է լորձի հաստ շերտով, որպեսզի մարսելու ընթացքում պատերը չքայքայվեն: Ենթաստամոքսային գեղձը արտադրում է մարսողական ֆերմենտներ: Ստամոքսում մարսվելուց հետո սնունդը անցնում 12-մատնյա աղի, որը բարակ աղիի սկիզբն է: Բարակ աղիում միջավայրը հիմնային է: Այն մոտավորապես 6-7մ երկարություն ունի: Բարակ աղիով անցնելուց սննդի որոշ մասը ներծծվում է պատերի մեջ: Մարսողական խողովակների պատերը կազմված են երեք շերտերից՝ դրսից՝ շարակցահյուսվածքային թաղանթ, մեջտեղում՝ մկանային, ներսից՝ լորձաթաղանթ, որը ծածկված է գեղձային էպիթելով: Բարակ աղիից հետո սնունդը նաև անցնում է հաստ աղիներով և ուղիղ աղիով:
Նյարդային համակարգ
Ըստ գործառական բնույթի նյարդերը լինում են զգացող, շարժիչ և խառը: Զգացող նյարդերը նյարդային ազդակները հաղորդում են կենտրոնական նյարդային համակարգ: Շարժիչ նյարդերը կենտրոնական նյարդային համակարգից պատասխան ազդակները հաղորդում են ծայրամասային օրգաններին: Խառը նյարդերը պարունակում են զգացող և շարժիչ նյարդաթելեր: Նեյրոնների ձևերը բազմազան են։ Տարբերում են բրգաձև, աստղաձև, զամբյուղաձև, կլորավուն, ձվաձև և այլն։ Ըստ ելուստների քանակի նեյրոնները հիմնականում լինում են միաբևեռ, երկբևեռ և բազմաբևեռ։ Միաբևեռ նեյրոնների մարմնից դուրս է գալիս մեկ ելուստ։ Երկբևեռ նեյրոններն ունեն երկու ելուստ, իսկ բազմաբևեռները՝ բազմաթիվ դենդրիտներ և մեկ աքսոն։ Ողնաշարավոր կենդանիների ու մարդու նյարդային համակարգում հիմնականում գերակշռում են երկբևեռ և բազմաբևեռ նեյրոններ։ Ըստ գործառական բնույթի նեյրոնները լինում են զգայական, միջադիր (ներդիր) և շարժողական: Ձգայական նեյրոնները զգայարաններից ազդակներ են հաղորդում ԿՆՀ: Նրանց մարմինները տեղադրված են գլխուղեղից և ողնուղեղից դուրս գտնվող նյարդային հանգույցներում: Շարժողական նեյրոնները գլխուղեղից և ողնուղեղից պատասխան ազդակները հաղորդում են կմախքային մկաններին և ներքին օրգաններին: Միջադիր նեյրոնները տեղադրված են ԿՆՀ-ում և կապ են հաստատում զգայական և շարժողական նեյրոնների միջև:Մարսողական համակարգը
Մարսողության համակարգը կազմված է մի քանի բաժիններից՝ բերանի խոռոչ, ըմպան, կերակրափող, ստամոքս, Սկսվում է բերանի խոռոչում, երբ բերանի մեջ ուտելիք ենք դնում և սկսում ենք ծամել: Բերանի խոռոչում հիմնային միջավայր: Այնտեղ գոյություն ունի պտեալին ֆերմենտը, որը ճեղքում է ածխաջրերը: Ծամելու ընթացքում մեր ստամոքսում սկսվում է արտադրվել ստամոքսահյութ: Բերանում գոյություն ունեն երեք տեսակի թքագեղձեր՝ արմականջային, ենթածնոտային, ենթալեզվային: Բերանի խոռոչից սնունդը գնում է ըմպան, հետո կերակրափողով իջնում է ստամոքս: Ստամոքսը կերակրափողի վերջում լայնացած մասն է, որի միջավայրը թթվային է: Ստամոքսում կա պեպսին ֆերմենտը, որը քայքայում է սպիտակուցները: Ստամոքսահյութը քայքայում է սնունդը: Այդ ժամանակ քայքայվում են սպիտակուցները, ճարպերն ու ածխաջրերը և դառնում են ավելի պարզ միացություններ, որպեսզի ավելի հեշտ լուծվեն ջրում: Դրանք բարդ քիմիական միացություններ են: Ջուրը, վիտամիններն ու հանքային աղերը յուրացվում են իրենց սկզբնական վիճճակով, քանի որ դրանք արդեն պարզ են: Ստամոքսի ներսը պատված է լորձի հաստ շերտով, որպեսզի մարսելու ընթացքում պատերը չքայքայվեն: Ենթաստամոքսային գեղձը արտադրում է մարսողական ֆերմենտներ: Ստամոքսում մարսվելուց հետո սնունդը անցնում 12-մատնյա աղի, որը բարակ աղիի սկիզբն է: Բարակ աղիում միջավայրը հիմնային է: Այն մոտավորապես 6-7մ երկարություն ունի: Բարակ աղիով անցնելուց սննդի որոշ մասը ներծծվում է պատերի մեջ: Մարսողական խողովակների պատերը կազմված են երեք շերտերից՝ դրսից՝ շարակցահյուսվածքային թաղանթ, մեջտեղում՝ մկանային, ներսից՝ լորձաթաղանթ, որը ծածկված է գեղձային էպիթելով: Բարակ աղիից հետո սնունդը նաև անցնում է հաստ աղիներով և ուղիղ աղիով:
Նյարդային համակարգ
Մարդու գլխուղեղը
Գլուխուղեղի բաղադրությունը շատ պարզ է` 78% ջուր, 15% ճարպ, մնացածը` սպիտակուցներ, կալիումի հիդրատ և աղ: Ուղեղը մարմնի քաշի միայն 2% է կազմում, սակայն սպառում է մարմնի էներգիայի 17% և թթվածնի 20%-ը: Մեր գեների կեսը նկարագրում է ուղեղի համալիր կառուցվածքը, այն դեպքում, երբ մյուս կեսը նկարագրում է մարմնի մնացած 95%-ի կառուցվածքը: Մեկ օրում մարդու ուղեղն ավելի շատ էլեկտրական իմպուլս է հղում, քան աշխարհի բոլոր հեռախոսային համակարգերը: 2014-ին աշխարհի բոլոր համակարգիչներն իրենց արտադրողականությամբ հավասարվեցին մեկ մարդկային ուղեղի: Իսկ 2015-ին աշխարհի հզորությամբ 4-րդ համակարգիչը 40 րոպեում վերարտադրել է մարդկային ուղեղի ակտիվության միայն 1 վայրկյանը: Ուղեղի 2 կիսագունդը միաժամանակ է գործում: Ձախ կիսագունդը պատասխանատու է վերլուծական և մաթեմատիկական ունակությունների համար, աջը` մտավոր, ստեղծագործական, վիզուալ ունակությունների: Աջ կիսագունդն ապահովում է մարմնի ձախ մասի աշխատանքը, ձախը` աջ մասի: Ուղեղի հիշողությունն այնքան բայթ է տեղավորում, որն արտահայտվում է 8432 զրո ունեցող թվով: Գիտնականների մոտավոր գնահատմամբ, դա կազմում է մոտ 1000 տերաբայթ: Համեմատության համար` Բրիտանիայի Ազգային արխիվը, որտեղ պահվում է վերջին 9 դարի պատմությունը, գրավում է ընդամենը 70 տերաբայթ: Մեր ուղեղում 100.000 կիլոմետր արյունատար անոթ կա: Ուղեղը նաև բաղկացած է 100 մլրդ նեյրոնից` նույնքան է աստղերի քանակը մեր գալակտիկայում: Ուղեղում ավելի քան 100 տրիլիոն նեյրոնային կապ (սինապս) կա: Ուղեղում նոր նեյրոնային կապեր են առաջանում ամեն անգամ, երբ տեղի է ունենում հիշելու գործընթաց: Այսինքն, երբ մարդն ինչ-որ նոր բան է ուսումնասիրում, ուղեղի կառուցվածքը փոխվում է:
No comments:
Post a Comment