Հայոց լեզու, Գրականություն 2017-2018

Գործնական քերականություն
1. Ընդգծի՛ր ձայնարկությունները (առոգանության նշանները դրված չեն) և խմբավորի՛ր ըստ տեսակների։
Վա՜յ, խշշալ, ձայն տալ, ծուղրուղո՜ւհե՜յ, հարայ կանչել, ճռռոց, օ՜ֆ, քչքչոց, ծի՜վ-ծի՜վ, բզզոց, ա՜խվա՜շ-վի՜շ, ճռվողյուն, ուխա՜յթրը՛խկ, շրխկոց։

Զգացական
Վա՜յ
օ՜ֆ
ա՜խ
վա՜շ-վի՜շ
ուխա՜յ

Կոչական
հե՜յ

Բնաձայնական
ծուղրուղո՜ւ
ծի՜վ-ծի՜վ
թրը՛խկ

2. Փակագծերում տրված բառերից ընդգծի՛ր տվյալ նախադասությանը համապատասխանողը։
1. Քաղաքապետարանը վերջերս մի որոշում է ընդունել, (ըստ որում, ըստ որի)՝ բոլոր բնակարաններում պետք է ջրչափներ տեղադրվեն։
2. Տեսնում ես՝ մենք մի մեքենայում չենք տեղավորվում, երեխան թող գա (քո, քեզ) հետ։
3. (Հանձին, հանձինս) պարոն Կարապետյանի՝ մեր դպրոցն ունի բանիմաց, կրթական գործը լավ պատկերացնող, բարձր նկարագրի տեր տնօրեն։
4. Համալսարանի ուսանողներ հարգում են նրան՝ որպես լավագույն (դասախոս, դասախոսի
5. Ի տարբերություն խաղի մյուս (մասնակիցների, մասնակիցներից)՝ դարպասապահը աչքի ընկավ իր գեղեցիկ խաղով։

3. Փակագծերում տրված տարբերակներից մեկը ընտրի՛ր և ընդգծի՛ր։
1. Այսօր հայոց պատմական Արցախ աշխահը մեծ մասով ազատագրվել է ադրբեջանական գերիշխանությունից (ի շնորհիվ, շնորհիվ) հայ անձնուրաց ազատամարտիկների։
2. Վիրավոր ըկերոջ կյանքը փրկելու համար, (փոխանակ, փոխարեն) շտապ օգնություն կանչելու, վազել էր հոր հետևից։
3. Ի՞նչ կար այդ անհունի մեջ, այդ արծաթազօծ լույսի (ներքո, ներքև)։
4. Փաստաբանը շատ կարճ ժամանակում հասցրեց հանգամանորեն ծանոթանալ (փաստերին, փաստերի հետ)։
5. Այդ (հարցի վրա, հարցին) ուզում եմ անդրադառնալ մի քանի առումներով։





Գործնական քերականություն
1. Ընդգծի՛ր տեղի, ժամանակի, ձևի, չափի մակբայները։
Ամենուր, ընդառաջ, այսօր, դռնեդուռ, վաղ, հեռու, մեջտեղ, ուշ, այլուր, վեր, այժմ, դանդաղ, առհավետ, դեռևս, բազմիցս, ժամ առ ժամ, արագ, ներքուստ, ավել, եռակի, երիցս, ամբողջովին։

Տեղի մակբայ
Ամենուր
ընդառաջ
դռնեդուռ
հեռու
մեջտեղ
այլուր
վեր

Ժամանակի մակբայ
այսօր
վաղ
ուշ
այժմ
առհավետ
դեռևս
ժամ առ ժամ

Ձևի մակբայ
դանդաղ
արագ
ներքուստ
ամբողջովին

Չափի մակբայ
բազմիցս
ավել
եռակի
երիցս
ամբողջովին

2. Փակագծերում տրված տարբերաներից ընդգծի՛ր ճիշտը։
1. Ես քեզ (առնվազն, առնվազը) ութ անգամ զանգահարել եմ, բայց դու չես պատասխանել։
2. Բոլորը (հոտնկայս, հոտնկաց) ծափահարում էին պատանի ջութակահարին։
3. Ցերեկը ես (մեծ մասամբմեծամասամբ) տանն եմ լինում։
4. Մենք նրան (ազգովի, ազգովին) ընտրեցինք նախագահ, բայց նա շուտով կորցրեց ժողովրդի վստահությունը։
5. Մրցույթի արդյունքներն (առայժմ, առայժմս) չեն հրապարակվել, բայց ես չեմ կասկածում իմ հաղթանակին։
6. Մեր փողոցի նոր գետնանցումը (արդեն, այլևս) գործում է։

3. Ուղղակի խոսքը դարձրո´ւ անուղղակի:
1. Մայրս ինձ հարցրեց.
- Որտե՞ղ ես պահել մեր կախարդական շղթան:
Մայրս ինձ հարցրեց, թե որտեղ եմ պահել մեր կախարդական շղթան:

2. Աղվեսն ագռավին խնդրեց.
- Ագռա՜վ քույրիկ, երգի’ր, որովհետև շատ լավ ես երգում:
Աղվեսն ագռավին խնդրեց երգել, որովհետև նա շատ լավ էր երգում:

3. Արջն աղվեսին ասում էր.
- Դու աշխարհի ամենասիրուն աղվեսն ես:
Արջն աղվեսին ասում էր, որ նա աշխարհի ամենասիրուն աղվեսն է:

4. Պապս ասաց.
- Իմ իմացած միակ լեզուն հայերենն է:
Պապս ասաց, որ նրա իմացած միակ լեզուն հայերենն է:

5. Եղբայրս ասաց.
- Ես շատ լավ էլ խոսում եմ ծառ ու ծաղկի հետ էլ, կենդանիների հետ էլ:
Եղբայրս ասաց, որ նա շատ լավ էլ խոսում է ծառ ու ծաղկի հետ էլ, կենդանիների հետ էլ:

6. Տղան ասաց.
- Չգիտեմ, նրանք քանի լեզու գիտեն, բայց իմ հայերենը շատ լավ հասկանում են:
Տղան ասաց, որ չգիտի նրանք քանի լեզու գիտեն, բայց նրա հայերենը շատ լավ հասկանում են:






Գործնական քերականություն
Լրացրե՛ք բաց թողնված տառերը, անծանոթ բառերը բացատրի՛ր։
Զվարթնոց, զորավիգ, եղրևանի, իննսունինը, փողք, թատերասեր, Կիլիկիա, իդեալական, թանկագին, վարքագիծ, կրճտացնել, հավակնորդ, հղփանալ, ողկույզ, ոգելից, արդուկ, հոգնաբեկ, քառանիվ, ակադեմիա, աղոթք, ախորժալուր, հորթուկ, ձերբազատվել, խորշոմ, արծիվ, անըմբռնելի, պճնվել, փտախտ, ասացվածք, խաբկանք, մեղմորեն,  մրրկասույզ, բնօրրան, լուսնէջք, օրեցօր, էմալե, գինարբուք(ծաղիկ), դեղձան, բարբառ, ցորնամրրիկ, մանրազնին, գինարբուկ(խնջույք), թմբլիկ, ամֆիթատրոն, գնորդ, ակաղձուն, ձգձգել, վաղօրոք, որևէ, երբևիցե, Լիլիա, դշխոյական, անհարկի, տրտմաշուք, վարկաբեկել, կցկտուր, խառնիճաղանջ, դասալիք, անցուդարձ, հօդս ցնդել, ալեծուք, կցորդ, միջնադար, ուղտ(կենդանի), ուխտ(երդում), ապաշնորհ, ընդդիմադիր, հելլեն, միլիոն, օթևան, շեղջ(կույտ), փղձկալ, մածուցիկ, հեծկլտալ, բարձիթողի, լյարդ, այծյամ, շոգ, գոգնոց, բարաք(քերծե):






Գործնական քերականություն
Լրացրո՛ւ բաց թողած տառերը և կետադրի՛ր, անծանոթ բառերը բացատրի՛ր։
Դեռ ավտոբուս չնստած, հիշեցի, որ Գեղարդի ճանապարհին՝ Ողջաբերդի մոտ է Չարենցի կամարը։ Երբ այդ մասին հարցրի վարորդին, նրա վառվռուն աչքերը փայլեցին, ու նա զարմացավ, որ Չարենցին գիտեմ։ Ասացի, որ Ուկրաինայում վաղուց հայտնի են նրա բանաստեղծությունները։
Երբ ավտոբուսը կանգնեց, որձաքարե սանդուղքներով բլուրն ի վեր լռելյայն բարձրացանք դեպի քարե վարդագույն կամարը և մեր աչքերի առջև բացվեց մի վեհաշուք, ապշեցուցիչ տեսարան. աստվածաշնչյան լեռը՝ ձյունաճերմակ Արարատը, հպարտորեն վեր էր խոյացել արևով ոսկևորված գագաթը։ Թափանցիկ մշուշի մեջ փռվել էր Արարատյան դաշտը, որտեղ առաջին մարդիկ տնկել են խաղողի որթը և վաղնջական ժամանակներից հողին սերմ հանձնել։

Փոխադրություն գրաբարից։
Ոչ հացիւ միայն կեցցէ մարդ, այլ ամենայն բանիւ, որ ելանէ ի բերանոյ Աստուծոյ։

Մարդը միայն հացով չի ապրի, այլ ամեն խոսքով, որ դուրս է գալիս Աստծու բերանից:

Առաջադրանքներ
Բան արմատով քեզ ծանոթ բառեր գրիր։

Բանահավաք, բանասեր, բանբեր, բանահյուսություն, բանաստեղծ, բանիմաց, բանավեճ:

Աշխարհաբար դարձրո՛ւ՝
  • հացիւ բառը – հացով
  • ի բերանոյ Աստուծոյ բառակապակցությունը – Աստծո բերանից



Ոչ ոք կարէ երկուց տերաց ծառայել․ կամ զմին ատիցէ եւ զմիւսն սիրիցէ, կամ զմին մեծարիցէ եւ զմիւսն արհամարիցէ։

Ոչ ոք չի կարող երկու տիրոջ ծառայել. կամ մեկին պիտի ատի, մյուսին սիրի, կամ մեկին մեծարի, մյուսին արհամարհի

Բացատրի՛ր երկու տիրոջ ծառա արտահայտությունը – 


Որպէս կամիք թէ արասցեն ձեզ մարդիկ, այնպէս արասջիք եւ դուք նոցա։

Ինչպես մարդիկ վարվեն ձեզ հետ, այնպես էլ դուք վարվեք նրանց հետ:

Առաջադրանքներ
Նոցա բառն աշխարհաբա՛ր դարձրու։  Նրանց

Գրի՛ր կարծիքդ հետևյալ մտքի շուրջ՝ Ինչպես որ վարվեք մարդկանց հետ, այդպես էլ ձեզ հետ կվարվեն։


Լրացրո՛ւ բաց թողնված տառերը, ո՞ր շարքի բոլոր բառերում է գրվում ց։
հանդիպակաց, մտացածին, մածուցիկ, խուրձ
արցունք, դերձակ, այտուցվել, հունցել
լվացք, պախուրց, խորհրդածել, քաղցր
հինավուրց, ուրց, տրցակ, ճրագալույց

Բառերը գրի՛ր գծիկով, միասին կամ անջատ։
Բարձր (աշխարհիկ) – Բարձրաշխարհիկ, քանի (որ) – քանի որ, բողոք (դիմում) – բողոք-դիմում, բաց (անել)  բաց (անել), գլխ (ի) վայր  գլխիվայր
Գառան (դմակ) – Գառան դմակ, գիշեր (ցերեկ)  գիշեր-ցերեկ, գլխ (ի) կոր  գլխիկոր, գոռում (գոչյուն)  գոռում-գոչյուն
(Ծովից) ծով – Ծովից ծով, (բարդ) բարդ  բարդ-բարդ, (առ) հավետ  առհավետ, մեղր (ամիս)  մեղրամիս, արյուն (արցունք)  արյուն-արցունք
Բարակ (մարակ)  Բարակ-մարակ, (ոտքից) գլուխ  ոտքից գլուխ, հույս (ապավեն)  հույս-ապավեն, ութ (ոտնուկ)  ութոտնուկ
Պարզ (ու) հստակ  Պարզ ու հստակ, ութսուն (ինը)  ութսունինը, խեթ (խեթ)  խեթ-խեթ, բրոնզի (դար)  բրոնզի դար, գոռալ (գոռգոռալ)  գոռալ-գոռգոռալ
Հոգով (մարմնով)  Հոգով-մարմնով, ազգ (ուրաց)  ազգուրաց, (բերնե) բերան  բերնեբերան, այստեղ (այնտեղ)  այստեղ-այնտեղ, (անց) կենալ – անց կենալ
Գազ (օջախ)  Գազօջախ, ծայրը (ծայրին) հասցնել  ծայրը ծայրին հասցնել, գնալ (գալ) – գնալ-գալ, գլուխ (կոնծի)  գլուխկոնծի, գիշեր (երգ)  գիշերերգ
Դանդաղ (ընթաց)  Դանդաղընթաց, դափնե (տերև)  դափնե տերև, դեղ (դարման)  դեղ-դարման, դեռ (ևս)  դեռևս
Դառն (աղի)  Դառնաղի, դեմ (անել)  դեմ անել, դեսից (դենից)  դեսից-դենից, հազար (երեք հարյուր)  հազար երեք հարյուր, դժվար (թե)  դժվար թե:






Գործնական քերականություն
1. Ընդգծի՛ր գործողություն նշանակող երեք բառ։
  • տնտես, բանտես, վերահաս, պսպղաս, խաղող, քաղող
  • զրկես, կրկես, հապալաս, ծլվլաս, նշաձող, գրես
  • առերես, ավերեսճպճպաս, դարպաս, շենշող, ճնշող

2. Ընդգծի՛ր ժխտական բայաձևերը։
  • չախկալ, չողբալ, չաման, չաղան, չանչել, չանցնել
  • չարադեմ, չաղոթեմ, չորանաս, չուրանաս, չարակամ, չպոռթկամ
  • չմաշկել, չմշկել, չրխկաց, չթխկացչկարդալ, չքանալ

3. Ընդգծի՛ր բայի անդեմ ձևերը:
Սիգալ, ծավալ, ողբալ, անկյալ, ձնհալ, հոգալ, դնչկալ, փռթկալճպճպալդավել, խոցեն, պայծառ, թվեմ, կատվեն, նավելգրող, սուրա, ողբաց, հարբած, աստված, տարած, խոզարած, կորած, կասկած։

4. Ընդգծի՛ր Ե խոնարհման բայերը։
ավել, բավելհմայել, անվայել, բեմելջերմել
շահել, ջահել, նիկել, ծլկել, թափարգել, անարգել
կոշկաթել, փիլիսոփայելներգաղթել, արժանավայել, առավել, պառավել
պոռթկում է, փոթորկում է, ողորկում է, սոսկում է, դողում է, պաղում է
ճոճում է, խղճում է, ճչում է, գոչում է, եռում է, ձմեռում է։

5. Ընդգծի՛ր Ա խոնարման բայերը։
անսխալ, մխալ, կսկծալ, կանխակալ, հեկեկալ
սոսկալ, քենակալ, շողալ, ձնհալ, ժուժկալ, շրխկալ
նողկալ, փսփսալ, ծավալ, թվալ, անսա՛, որսում է, դարսում է
գվվում է, գգվում է, ժխտում է, վխտում է, սուրում է, բուրում է։





Գործնական քերականություն
1. Արտագրի՛ր նախադասությունները՝ փակագծերում տրված բայերը անհրաժեշտ քերականական ձևերով գրելով համապատասխան տեղերում։
1. Մայր մտնող արևի ճառագայթները ոսկևորել էին ամեն ինչ, և մի կախարդող տեսարան էր ստեղծվել, որով հիանում էին հյուրանոցի պատշգամբները ելած զբոսաշրջիկները։ (հիանալ, ոսկևորել, ստեղծել)

2. Արդեն բացվել էին պարտեզի ծաղիկները, և հեռվից նայելիս թվում էր, թե մի նախշուն գորգ էր ծածկել պատշգամբի առջև փռված այդ հողակտորը։ (թվալ, ծածկել, բացել)

3. Ցանկապատի հետևում երևում էր մի տուն. նրա բակում արևածաղիկներ էին աճել, որոնք, իրենց գեղեցիկ գլուխները բարձր պահած, կարծես ժպտում էին անցորդներին։ (ժպտալ, երևալ, աճել)

4. Մենք մեքենայի միջից անշարժ նայում էինք ճամփեզրի մոտակա սյունին նստած արագիլին, մինչև որ նա տեղից պոկեց և թևերը ծանր-ծանր թափահարելով՝ թռչեց դեպի մոտակա ճահիճները։ (թռչել, պոկել, նայել)

5. Առաջարկը միաձայն ընդունվեց, և հաջորդ օրվանից բոլորը սկսեցին աշխատանքի գալ մեկ ժամ շուտ, որպեսզի կարողանան ժամանակին ավարտել պատվերի կատարումը։ (սկսել, ընդունել, կարողանալ)

6. Ընթացող գնացքի լուսամուտից երևում էին մոտակա բնակավայրերի լույսերը, որոնք մի պահ առկայծում էին թանձրացող խավարում, ապա անհետացան։ (երևալանհետանալառկայծել)

2. Լրացրո՛ւ բաց թողած տառերը և կետադրի՛ր, անծանոթ բառերը բացատրի՛ր։
Վարդանը սփրթնեց, աչքերը շողացին մռայլ մի ցոլքով, և նա վերջին հայացքով մի ակնթարթում կտրեց զորագնդերը։ Նայեց նրանց, որոնք գնում էին դեպի սխրագործություն, որ չունի մահի երկյուղ։ Ահռելի ուժ իր թիկունքում զգաց ու վճռեց կռվել մինչև վերջին շունչը։
Շիփ-շիտակ զարկեց գետի մեջ՝ ուղիղ մատյան գնդի վրա։ Հայկական այրուձիի զորագնդերը մխրճվեցին պարսիկների մեջ. սկսվեց մի ահավոր նախճիր։ Մատյան գունդը ընկրկեց և սկսեց հետ-հետ շրջվել՝ իրեն քաշելով պատառոտված ու շփոթված թևերը։ Վարդանը մի ակնթարթ տատանվեց, բայց իսկույն ևեթ մխրճվեց աջ թևը՝ Սյունյաց ուխտադրուժ զորագնդերի մեջ, որոնք չկարողանալով անդրադարձնել այդ հուժկու հարվածը, ժամանակ չունեցան սթափվելու։ Մոլեգնել սկսեց ռամկական կռիվը այդ անարվեստ, բայց ոգելից կռիվը։ Թվում էր՝ վրիժառու դարերի կուտակված զայրույթն էր պոռթկում բռնակալների դեմ։






Գործնական քերականություն
Լրացրո՛ւ բաց թողած տառերը և կետադրի՛ր։
Գարուն էր։ Բնությունը ապաքինվող ախտահարվածի պես նայում էր թախծախառն ժպիտով։ Գարունը նոր էր լցվում նրա երակների մեջ, և նա անրջում էր աչքերը տամկությամբ լի։ Հևում էր անհուն տենչանքով։ Ծառերը լցվել էին թացությամբ, և վարդագույն վանքը ձորափին լռել էր ինքնամփոփ։

Մի ապաշխարհող վանական՝ խստահայաց ու թախծոտ, ձյունաթույր մորուքով, նստած ձորապռնկի ժայռին՝ խորասույզ նայում էր ներքև դեպի ջրաղացը, որի միափեղկ, նեղլիկ դռնակից ժրաջան մրջյունի պես ելումուտ էր անում մի կորամեջք մարդ։ Վանքի մերձակա քողտիքից դուրս եկավ մի ուրիշ վանական՝ մի պարկ շալակին, մագաղաթի ձեռագրեր էր բերում։ Վանական ընկերը վերցնելով մագաղաթի փաթեթը՝ սկսեց հետաքնին զննել. ինչ-որ տող անվերծանելի էր և խիստ շահագրգռել էր նրան։

Ընդգծի՛ր ցուցական հոդով երեք գոյական։
1. Վերջերս ձեռքիս ռադիոյով լսեցի, որ մոտ ժամանակներս աշխարհումս կլիմայական այնպիսի աղետներ են լինելու, որ վայ թե ծննդավայրումս այլևս ապրել չլինի, այդ պատճառով էլ մտադիր եմ փոխել բնակությանս վայրը։
2. Ասում են՝ գիշերս առատ ձյուն է գալու, իսկ մոտ օրերս կփակվեն ճանապարհները․ երևում է՝ ձմեռս դաժան է լինելու։ Բայց գուցե բախտս բերի, և վնասված ոտքս չմրսեցնեմ, առողջությունս չփչացնեմ։

Ընդգծի՛ր դիմորոշ հոդով երեք գոյական յուրաքանչյուր շարքում։
1. Տղաներդամենքդ մի փունջ ծաղիկ վերցրած, կգաք մեզ՝ աղջիկներիս շնորհավորելու կանանց տոնի առթիվ, իսկ մենք կհամբուրենք մեր ուսուցիչներին և նրանց կնվիրենք այդ ծաղկեփնջերը։
2. Ոչ մեկդ գլխի չէր ընկել թևս մտնելու և ինձ անցկացնելու սառցակալած փողոցը․ երկուսդ էլ զբաղված էիք ընկերուհիներովդ, ես՝ անտեսված պապիկս, հույսս ինձ վրա դրեցի և կոտրեցի ոտքս։
3. Բոլորս հույս ունեինք այդ օրը տեսնելու այնքան սպասված հյուրին․ ոչ մեկս չէր կասկածում, որ նա կգա, և ամենքս, մի-մի վարդ ձեռքներից, շարվել էինք ճամփեզրին։





Ընթերցի՛ր Հովհ․ Թումանյանի «Փարվանա» բալլադը և վերլուծի՛ր՝ ըստ հարցադրումների․

Ի՞նչ է բալլադը, գրքերից, համացանցից տեղեկություն հավաքի՛ր գրական այս ժանրի մասին
Բալլադը քնարա-վիպերգական բանաստեղծություն է, որի մեջ ավանդական, պատմական կամ այլ թեմայով ստեղծված սյուժեն ծավալվում է հեղինակի հույզերի և խոհերի բացահայտմանը զուգընթաց։

Բալլադի կերպարների և բնավորությունների նկարագրություն․ ինչի՞ մասին է բալլադը
Բալլադը արքայի և նրա դստեր մասին էր: Մի օր արքան հրավիրում է Կովկասի բոլոր կտրիճներին՝ մրցությամբ իրենց ուժն ու շնորքը փորձելու աղջկա ներկայությամբ, որպեսզի տեսնի, թե նրանցից ով է արժանի ամուսնանալ իր աղջկա հետ։ Բայց աղջիկը այդ մրցությունը չի համարում ճիշտ միջոց իրեն անկեղծորեն սիրող երիտասարդ գտնելու համար։ Մրցության եկած կտրիճներն աղջկան առաջարկում են գանձ, ոսկի, արծաթ, անգին քարեր ու գոհարներ: Բայց աղջիկը նման ոչ մի պայման չի ընդունում։ Իր ապագա կողակցից նա պահանջում է գտնել ու բերել սիրո անշեջ հուրը և այդ պայմանը կատարելու համար կտրիճները թռչում են աշխարհի չորս կողմը՝ փնտրելու և բերելու այն։ Աղջիկը սպասում է կարոտով, բայց ոչ մի կտրիճ չի կարողանում բերել երջանիկ սիրո անշեջ հուրը։ Այսպես երկար սպասելով՝ աղջկա հույսը մարում է, նա սկսում է լաց լինել, և նրա արտասուքից գոյանում է մի լիճ, որը ծածկում է քաղաքն ու ամրոցը։ Իսկ անշեջ հուրը փնտրող կտրիճները վերածվում են թիթեռների և մինչ օրս հուր և կրակ տեսնելով նետվում են նրա մեջ, որպեսզի տանեն Փարվանա գեղեցկուհու մոտ, բայց անմիջապես ոչնչանում են։






Ընթերցի՛ր «Անիծած հարսը» հեքիաթը և վերլուծի՛ր՝ ըստ հարցադրումների․

Ի՞նչ գիտես «հեքիաթ» գրական ժանրի մասին
Հեքիաթը բանահյուսության ժանրերից է, որտեղ հերոսները և դեպքերը պատկերված են չափազանցված կամ այլաբանորեն, հաճախ էլ՝ հրաշապատում ձևերով: Համաշխարհային բանագիտության մեջ տարբեր տեսություններ ու կարծիքներ կան հեքիաթի ծագման ու ձևավորման վերաբերյալ։ Հեքիաթը կարճ պատմություն է՝ ավելի հաճախ բանահյուսական կերպարներով, ինչպիսիք են թզուկները, էլֆերը, փերիները, հսկաները, գնոմները, գոբլինները, ջրահարսերը, տրոլները, միաեղջյուրները կամ վհուկները, հեքիաթներում հաճախ հանդիպում է կախարդանք կամ մոգություն։ Հեքիաթները հաճախ շփոթվում են այլ բանահյուսական նմանատիպ ժանրերի հետ, օր՝ լեգենդները, առասպելները (վերջիններիս ներառած պատմություններում սովորաբար առկա է ճշմարտության նշույլ: Հեքիաթների մեջ ծողովուրդն արտահայտում է իր նվիրական երազանքներն ու ձգտումները: Այն ինչ կյանքում անհնար է եղել իրականացնել, մարդիկ ցանկացել են իրականացած տեսնել հեքիաթներում:

Տրված հեքիաթում ինչպե՞ս են նկարագրված նահապետական բարքերը ընտանիքում
Այս հեքիաթում հարսը շատ հեզ էր և խոնարհ, իսկ սկեսուրը շատ գոռոզ էր և ինքնահավան:

Սկեսուր-հարս հարաբերությունների նկարագրությունը հեքիաթում
Հեքիաթում, հարսը պարտավոր էր անել սկեսրոջ ցանկացած պահանջ. սկեսուրը սահմանափակում էր հարսի իրավունքները:

Ի՞նչն է փոխվել մեր օրերում․ կա՞ փոփոխություն։
Մեր օրերում այսպիսի ընտանիքներ շատ հազվադեպ են հանդիպում, որովհետև մարդիկ սովորել են իրենց իրավունքները պաշտպանել:




«Հառաչանք» պոեմը մարդու իրավունքների խախտման օրինակ

Ի՞նչ գիտես պոեմ գրական ժանրի մասին․ գրքերից, համացանցից տեղեկություն գրի՛ր
Պոեմը չափածո մեծածավալ ստեղծագործություն է, որի տարբեր մասերը միավորվում են սյուժեի կամ կերպարի ընդհանրությամբ։ Պոեմը չափածո բոլոր գրական ժանրերից ամենամեծն է իր ծավալով և ընդգրկումներով։ Նրան հատուկ են թե՛ վիպերգական, թե՛ քնարական հատկանիշներ։

Տիրող անարդարությունների նկարագրությունը պոեմում

Պոեմի ո՞ր հատվածներն էին խորիմաս՝ ըստ քեզ, ինչու՞







Գործնական քերականություն
1. Ընդգծի՛ր տողերում եղած դերանունները։
  • Բոլորովին, ինքըմեկնումեկը, ինքնին, տեղնուտեղը, այլոչ մի, այլևս, որքա՞ն, առմիշտ
  • Սա, ուր որ է, ինչ-ինչ, այժմ, որևիցե, փոքր-ինչ, ե՞րբ, միասին, նույնպիսի, եռաչափ
  • Ամեն մեկը, մեկտեղ, ու՞ր, այլուր, նույնտեղ, ամենուր, մի քանի, մեջտեղ, յուրովի, ամբողջ։

2. Ընդգծի՛ր թվականական երեք դերանուն։
  • Միմյանց, մի քանիորչա՞փ, նույն, նույնքան, այստեղ
  • Քանի՞, այսպիսի, այդքան, նույնպես, ո՞ր, ո՞րերորդ, դա
  • Ոմանք, այսքան, այնպես, ո՞ր, մի քանի, ո՞րերորդ։

3. Ընգծի՛ր ածականական երեք դերանուն։
  • Այդպես, այս, ոչ մեկը, ինչպիսի՞, բոլոր, դու
  • Յուրաքանչյուր, իրենք, որտե՞ղ, որոշ, սրանք, ո՞ր
  • Ոչ ոք, միևնույն, համայն, որչա՞փ, ինչ-որ, ամենքը:





Գործնական քերականություն
1. Ընդգծի՛ր բաշխական թվականները։
  • Մեկ-մեկ, բազմակի, երկուական, ինը տասներորդ, հինգական, իններորդ
  • Մեկումեջ, հինգ-հինգ, քանակական, չորս հինգերորդ, յոթական, երիցս
  • Երկրորդական, տասնհինգ-տասնհինգ, յոթ ութերորդ, մեկական, բաշխական, տասական։

2. Ընդգծի՛ր բարդ ածանցավոր թվականները։
  • Քառասուներորդ, հիսունհինգհարյուր ութսուն, տասական, երեք քառորդ, եռամսյա
  • Տասնմեկական, հնգամյակ, քսանմեկերորդ, քսանչորս, քառասուներկու, տասներեք
  • Քսաներկու, երեսունմեկ, երեսունական, տասնվեցական, քսանյոթ-քսանյոթ, երեսուն միլիոն։

3. Փակագծերում տրված բառերը տեղադրի՛ր նախադասության մեջ՝ անհրաժեշտության դեպքում ենթարկելով համապատասխան փոփոխությունների:
Հանկարծ դրսից լսվեց անհասկանալի բացականչություններ, որոնք որքան մոտենում էին, այնքան ավելի սարսափազդու էին դառնում: (Դառնալ, մոտենալ, լսվել, բացականչություն)

Ես ոչ մի կերպ չեմ պատկերացնումթե առանց բարեգործության ինչպես կարող է մարդ հանգիստ վայելել իր կարողությունը՝ բաժին չհանելով ուրիշներին:  (Ուրիշինքըբարեգործությունպատկերացնել)

Մանուկ հասակում մորիցս լսել էի, որ ամեն մարդու աջ ուսի վրա հրեշտակ կա նստած, ձախ ուսի վրա՝ սատանա․ նրանք շարունակ կռվում են իրար հետ։ (Մայր, կռվել, մարդ, նստել)

Մեր բակում մի երկյուղած հաստաբուն բարդի կար, որը կարծես իր ուսերի վրա պահում էր կապույտ երկինքը։ (Պահել, երկճյուղել, բակ, ուս)

4. Բառերից քանիսու՞մ է գրվում ն տառը, լրացրու՛ և ընդգծի՛ր։
Ամբաստանել, անբասիր, բամբիռ, շիմպանզե, անփոփոխ, ամբիոն, ճամփորդ, շամփուր, բամբասել, Սամվել, անփույթ, փամփուշտ, սուսամբար, անբիծ, գամփռ։

5. Բառերը գրի՛ր գծիկով, միասին կամ անջատ։
Ինչ (որ) – Ինչ-որ,
ընդ (որում ընդ որում,
թև (թևի թև թևի,
բաց (դեղին բաց դեղին,
նոփ (նոր նոփ-նոր,
դարից (դար– դարից դար,
դեմ (դիմաց դեմ-դիմաց,
դույզն (ինչ) – դույզն ինչ,
բերնից (բերան) – բերնից բերան,
մի (երկու մի երկու,
ընդ (սմին) – ընդսմին,
դեմ (հանդիման) – դեմ հանդիման,
երկրից (երկիր) – երկրից երկիր,
գլուխ (կոտրուկ) – գլուխկոտրուկ,
դիցուք (թե) – դիցուք թե։





Գործնական քերականություն
1. Լրացրու՛ բաց թողնված տառերը, ո՞ր շարքի բոլոր բառերում է գրվում ց.
  • հանդիպակաց, մտացածին, մածուիկ, խուրձ
  • արցունք, դերձակ, այտուցվել, հունցել
  • լվացք, պախուրց, խորհրդածել,  քաղցր
  • հինավուրց, ուրց, տրցակ, ճրագալույց։

2. Ընդգծի՛ր դասական թվականները։
  • Քսանմեկերորդ, մեկ չորրորդ, երեսուներկուերորդ, հազարավոր, հարյուրերորդ, երկուստեք
  • Հնգյակ, չորրորդ, մեկ հարյուրերորդ, տասնչորսերորդ, երրորդական, քսանութերորդ
  • Առաջին, երեք քառորդ, հիսունմեկերորդ, կրկնակի, տասնիններորդ, երկրորդականություն։

3. Ընդգծի՛ր ածանցավոր թվականները։
  • Յոթանասուն, զրո, քսան-քսան, երեսուն, չորրորդ, հարյուր մեկ
  • Քառասուն, ինը-ինը, ութսունվեցերկրորդ, երկու երրորդ, հինգական
  • Ինը հազար, երրորդվաթսուն, կես, առաջին, հարյուր հիսուն
  • Հիսուն, քառասուներեք, երկուական, մեկ երրորդ, տասնհինգ, իննսուն։

4. Ընդգծի՛ր և ուղղի՛ր այն նախադասությունները, որոնցում համաձայնության սխալ կա։(Ենթական և ստորոգյալը դեմքով, թվով պետք է համաձայնեն իրար)։
  • Այդ ամենի համար պատասխան պիտի տա(-ն) Աշոտը կամ Արամը։
  • Աշակերտների մեծ մասը հաջողությամբ հանձնեց(-ին) ավարտական քննությունները։
  • Նիդեռլանդները բարեկամական կապ(-եր) է հաստատել իր հարևան պետությունների հետ։
  • Աշնան խաղաղ օրը(-ին) նրան հաճելի էր և՛ տերևների խշշոցը, և՛ հնձանի դռնակի երգը։
  • Սկսվեցին երգն ու նվագը, և ամենքը սպասում էին ինչ-որ մի անակնկալ դեպքի։





Գործնական քերականություն
1. Ուղղի՛ր սխալ գործածվող հայերեն բառաձևերն ու բառերի դիմաց գրի՛ր ճիշտ տարբերակները։
Ցրտից սառել - ցրտից սառչել
Գլխարկ հագնել - գլխարկ դնել
Ուզում եմ ինչ-որ բան անեմ - ուզում եմ ինչ-որ բան անել
Հրապարակի վրա հանդես է - հրապարակում հանդես է
Ներկաների մեջ մեծ մասը ծափահարեցին - ներկաների մեջ մեծ մասը ծափահարեց
Հիշացնել - հիշեցնել
Քայլելուց խոսում է - քայլելիս խոսում է
Միթե՞ այդպես է - մի՞թե այդպես է
Գույնավոր - գունավոր
Մտահաղացում - մտահղացում
Բանբասել - բամբասել
Ուղղարկել - ուղարկել
Զեղջ - զեղչ
Զիճել - զիջել
Ըստ ինձ - ըստ իս
Անձեռնոցիկ - անձեռոցիկ
Իմ համար - ինձ համար
Իրոքից - իրոք
Խոսալ - խոսել
Ձեր անունն ինչպես է - ձեր անունն ինչ է
Բուն դա կենդանի է - բուն կենդանի է

2. Դու՛րս գրի՛ր գոյականներն ու ածականները տրված հատվածում։
Մենք Բուենոս Այրեսում հյուրընկալվեցինք տեղի հայկական համայնքի կողմից։ Մեզ ուղեկցողը Վահանն էր՝ բարձրահասակ, գեղահոն, փայլփլուն աչքերով մի երիտասարդ։ Գեղեցիկ տղա էր։ Շնորհակալ եղա մեր պապերին, որ մեզ համար ծնել են վայելչատես այս հայորդուն։

Գոյական - Բուենոս Այրես, համայնք, Վահան, երիտասարդ, տղա, պապեր, հայորդի

Ածական - հայկական, բարձրահասակ, գեղահոն, փայլփլուն, գեղեցիկ, վայելչատես

3. Ընդգծի՛ր հապավումները, գրի՛ր տեսակները (տառային, վանկային, վանկաբառային)։
Ժողդատարան - 
վանկաբառայինուսխորհուրդ - վանկաբառայինշինջոկատ - վանկային, նորընտիր, քաղբանտարկյալ - վանկաբառայինպետպատվեր - վանկաբառայինուսմասվար - վանկային, մարզկենտրոն, ՄԱԿ - տառային, գրապահոց, սոցհարցում - վանկաբառային, բանահավաք, շինհրապարակ - վանկաբառայինԷհմ - տառայինպետեկամուտ - վանկաբառային։


4. Կետադրի՛ր նախադասությունները։
Ադամի կողից ստեղծելով Լիլիթին՝ Աստված ցանկացել էր, որ նրանք սիրեն իրար, գեղեցիկ ապրեն ու բազմանան։ Հեռվից Դվինի եկեղեցին էր՝ բարձր պարսպով, գմբեթարդ տանիքով, քանդակազարդ դռներով։ Նրանք՝ այդ պահակները, այնպիսի կեցվածք ունեին, որ կարծես մարդիկ չլինեին այլ արձաններ։ Հուսով եմ՝ կգաս ինձ տեսության։ Զարմանում եմ՝ ինչու չօգնեցիր նրան։

5. Բառերի դիմաց գրի՛ր ճիշտ տարբերակները՝ միասին, անջատ կամ գծիկով։
  • Ասող (խոսող) – Ասող-խոսող, արդ (ու) զարդ – արդուզարդ, արքայից (արքա) – արքայից արքա, արև (այրուք) – արևայրուք, (արմանք) զարմանք – արմանք-զարմանք
  • (Ծովից) ծով – Ծովից ծով, (բարդ) բարդ – բարդ-բարդ, (առ) հավետ – առհավետ, մեղր (ամիս) – մեղրամիս, արյուն (արցունք) – արյուն-արցունք
  • (Զին) գրքույկ – Զինգրքույկ, դեմ (հանդիման) – դեմ հանդիման, ընդ (դեմ) – ընդդեմ, (ի) սպառ – իսպառ, ափ (հանում) – ափհանում, հյուսիս (հարավ) – հյուսիս-հարավ
  • (Հարավ) եվրոպական – Հարավեվրոպական, (դարից) դար – դարից դար, փոխ (վարչապետ) – փոխվարչապետ, երկրե (երկիր) – երկրեերկիր, (տնե) տուն – տնետուն, նիստ ու (կաց) – նիստուկաց:


6. Լրացրու՛ բաց թողնված տառերը, բառարանով բացատրի՛ր անհասկանալի բառերը։
Շինծու, սիգապանծ, հոգածություն, փոցխ, կայծկլտալ, թխվածքդարձվածքդողէրոցքհեծկլտոցակնածանքործկալանեղծառեղծվածփայ-ծաղպղ-պեղհեղձուցիչշողոքորթժայթքելաբբահայր։





Բառարանային աշխատանք
Գրաբարի բառարան - Նոր հայկազյան բառարանում չվկայված բառեր

Թխպահոծ - Սաստիկ մութ
Թուաժողով - Օրացույց
Ինքնանեղել - Ստիպել
Լերդահատոր - Արյունակից
Լեկուր - Ամուր
Խայտաղան - Դեղ
Խաղտի - Խորամանկություն
Ձօղել - Ձուլել
Ճահող - Հարմար
Մակբան - Վերջաբան
Մակադէտ - Հսկիչ
Շաղաշարաբար - Միավորված
Չաճել - Կեղծել
Պատիրագործ - Դատարկ
Պակասագրել - Անտեսել





Գործնական քերականություն
1. Փակագծերում տրված տարբերակներից ընդգծի՛ր ճիշտը։
  1. Իմ ուսապարկում մնացած խնձորները (երկու-երկուական, երկուական) բաժանեցի աշակերտներին։
  2. Ես լավ եմ ճանաչում ձեր դասարանի երկու (գերազանցիկին, գերազանցիկներին
  3. Ինձ մոտ մնացել է երկու (տասնանոց, տասանոց) և երեք հինգանոց թղթադրամ։
  4. Ես բնավ չեմ վախենում (տասներեք, տասերեք) թվից, քանի որ ծնվել եմ ամսվա այդ օրը։
  5. Պայմանավորվել ենք, որ հաջորդ անգամ կհանդիպենք այս ամսվա (28 -ին, 28 ին)։
  6. Նա իր միջնամատերին և մատնեմատերին դրել էր (երեք-երեք, երեք-երեքական) ոսկե մատանիներ։
  7. Տոնածառը զարդարելու համար գնեցի քսան (խաղալիք, խաղալիքներ)։

2. Ընդգծի՛ր երեք բարդ թվական։
  • Երեսուներկուերորդ, տասնմեկ, վեց-վեց, մեկ, ութական, երեք հարյուր վեց
  • Հինգ-հինգ, վաթսունինը, տասնմեկերորդ, քսանութ, մեկ միլիոն, տասանոց
  • Ութսունյոթ, տասնինը, հարյուր քսան, իններորդ, երեք միլիարդ, հարյուրանոց
  • Հազարերորդ, հարյուր երկու, հազար տասը, հինգանոց, յոթ հազար հարյուր, քառակի։

3. Ընդգծի՛ր երեք բարդ ածանցավոր թվական։
  • Քառասուներորդ, հիսունհինգ, հարյուր ութսուն, տասական, երեք քառորդ, եռամսյա
  • Տասնմեկական, հնգամյակ, քսանմեկերորդ, քսանչորս, քառասուներկու, տասներեք
  • Քսաներկու, երեսունմեկ, երեսունական, տասնվեցական, քսանյոթ-քսանյոթ, երեսուն միլիոն։





Քերականական, բառարանային աշխատանք
1. «Նոր բառերի» բառարանից դու՛րս գրիր քեզ հետաքրքրող 15 բառ իրենց բացատրություններով։

2. Գրի՛ր հաճախ սխալ գործածվող այս բառերի ճիշտ ձևերը․
Հույսով եմ - հուսով եմ
Տարեկետում - տարկետում
Ընդամեն, ընդհակառակ - ընդամենը, ընդհակառակը
Ամենալավագույն - ամենալավ / լավագույն
Թռնել, փախնել, կպնել - թռչել, փախչել, կպչել
Դառա, դառար, դառանք - դարձա, դարձար, դարձանք
Վիրաբուժ, հոգեբուժ - վիրաբույժ, հոգեբույժ
Թույլատվություն - թույլտվություն
Բարյացկամ - բարյացակամ
Դաստիրակ - դաստիարակ
Նախագա - նախագահ
Բարձրունք - բարձունք

3. Փակագծերում տրված տարբերակներից ընդգծի՛ր ճիշտ թվականը։
  • Մենք՝ ուսանողներս, այդ մասին լսում էինք (առաջին, առաջի) անգամ։
  • Շուրջ (ութանասուն, ութսուն) դպրոցահասակ երեխաներ էին մասնակցում գարնանային այդ տոնախմբությանը։
  • Փոքրիկը ձեռքում ամուր պահել էր (տաստասը) դրամ։
  • Բողոքի երթին մասնակցում էին (հարյուրավոր, հարուրավոր) մարդիկ։
  • Իմ տեղը երրորդ կարգի (երեսունչորրորդ, երեսունչորսերորդ) աթոռն է։
  • Երեխաներս սովորում են Երևանի (թիվ համար, թիվ) տասնչորս դպրոցում։
  • Այս տարի կայացավ հայերենագիտական միջազգային (VII-րդ, 7-րդ) գիտաժողովը։
  • Բացարձակ գերազանցիկ լինելու համար Սոնային պակասում էր ընդամենը (զրո, զերո) ամբողջ հինգ տասնորդական տոկոս վարկանիշ։





Ընթերցի՛ր Պաուլո Կոելյո․ Սուրբ ծննդյան հեքիաթ սրինգ նվագող աղջկա մասին։ Կատարի՛ր առաջադրանքները․

1. Դուրս գրիր այն հատվածները, որոնք քո կարծիքով ամենակարևորն են:
«— Դե ուրեմն, կենտրոնացիր: Այս Սբ. Ծննդյան տոնին քո առջև կբացվի երկու աշխարհ. Աշխարհ` ուրիշ մարդկանց աչքերով և աշխարհ` քո աչքերով: Սակայն ապագա կյանքի համար դու պետք է ընտրես դրանցից մեկը: Եթե դու նախընտրես աշխարհն ուրիշ մարդկանց աչքերով, կդառնաս ունկնդիր, և քո կյանքի աղբյուրը միշտ կենտրոնացած կլինի ուրիշների կարծիքների վրա: Իսկ եթե նախընտրես աշխարհը քո աչքերով, ապա հնարավոր է, որ կրկին լսես ինքդ քեզ և կրկին նվագես: Սակայն ստիպված կլինես այլևս ոչ ոքի չլսել և անգամ` չսխալվել:»

«Մեծահասակները ծիծաղեցին, իսկ աղջիկը պապանձվեց, որովհետև հասկացավ, որ յուրաքանչյուր մարդու առավելությունն այն է, որ միայն ինքն է այդպիսին: Եվ ինչ-որ վառ և արտասովոր բան ստեղծելու համար բոլորովին էլ պետք չէ լսել այլ մարդկանց, որովհետև յուրաքանչյուր մարդ ինքնին հրաշք է, և այդ հրաշքը թաքնված է հենց իր մեջ: Պարզապես շատերը ժամանակավորապես մոռացել են այդ մասին, և ահա` չգիտեն ինչ անել` ուրիշների խորհուրդներին հետևելուց բացի:»

2. Ո՞րն է հեքիաթի մեջ արտահայտված գլխավոր ասելիքը՝ գաղափարը:
Այս հեքիաթի գլխավոր ասելիքն այն է, որ մարդիկ ուրիշների ասածով շարժվելու փոխարեն պետք է ունենան իրենց սեփական կարծիքը, և անեն այն ինչ իրենք են ճիշտ համարում:





Գործնական քերականություն
1. Սյունակներում դեմ դիմաց գրված բառերից ընտրելով մեկական արմատ և տրված վերջածանցներից մեկը՝ կազմի՛ր վեց բարդ ածանցավոր բառ:
Բանտապետ         ակնարկ                  իչ —
Քաջագործ           հերոսամարտ          անք  —
Ծովացուլ             գունանկար              ուկ  —
Ակնաբույժ           խորհրդածել            յալ  —
Վաղամեռիկ        ստախոս                  իկ  —

Բանտարկյալ
Քաջամարտիկ
Ծովանկարիչ
Ակնածանք
Սուտմեռուկ

2. Գտի՛ր սխալ գրությամբ բառերը և ուղղի՛ր։ 
Սրփազան – սրբազան
Համփերություն – համբերություն
Նյարթ – նյարդ
Երթվել – երդվել
Հարձուփորձ – հարցուփորց
Մրձույթ – մրցույթ
Դախձ – դաղձ
Դեղցանիկ – դեղձանիկ
Օցանման – օձանման
Ատախծագործ – ատաղծագործ
Խեխտել – խեղդել
Ոխկույզ – ողկույզ
Վղտալ – վխտալ

3. Լրացրու՛ բաց թողնված տառերը` կետերի փոխարեն գրելով օ կամ ո:
Առօրյա, թռչորս, ողորկ, անօրգանական, բարորակ, անդորրություն, անօրինակ, անորսալի, անօգուտ, որբանոց, փող, հայորդի, ովքեր, օդանավ, սալորօղի, անօգտակար, դեղնազօծ, օրրան, միօրինակ, ամենաորակյալ, շտապօգնություն, ջրօրհնեք, այդօրինակ, հօգուտ, օվկիանոս, անօգնական, հոգս, բնօրրան, օրորոց, փղոսկր, կրկնօրինակ, խաղաղ օվկիանոսյան, մեղմօրոր, մեղմորեն, ոսկեզօծ, հողմակոծ, հանրօգուտ, յուրօրինակ, ցածրորակ, անորակ, արագոտն, առօրեական, միջօրե, միջօրեական, բարձրորակ, կիրակնօրյա, վաղորդյան, Որմիզդուխտ, օրըստօրե, նախօրոք, չօգնել, չօգտվել, երկարօրյա, չարորակ:

4. Առանձնացրու, ընդգծի՛ր Ու հոլովման ենթարկվող բառերը։
  • Ամուսին – ամուսնու, արարում, պատանի – պատանու, ծունկ, գարուն, թագուհի – թագուհուՍոչի - Սոչու, ոչ ոք, աշխատել, մարդ – մարդու
  • Թոռ, քեռի  քեռու, պապ, ոսկի – ոսկու, եղեգ, գարի – գարու, արկան, ձկնորս, ուսուցչուհի – ուսուցչուհուբորենի – բորենու
  • Ներքինի – ներքինու, էտոց, անկողին – անկողնու, ուսուցիչ, արարել, արարում, կսկիծ, սարեցի – սարեցու, ոստան, նռնենի  նռնենու
  • Օղ – օղու, տատ, ձիթենի – ձիթենու, օազիս, ուխտատեղի, ձի – ձիուընկերուհի – ընկերուհու, լեռ, բարդի – բարդու
  • Դեղձենի – դեղձենուխճուղի – խճուղու, ուղղաթիռ, ղեկանիվ, նավաստի – նավաստու, տաղասաց, կաղին – կաղնու, ընտրանի, սոճի – սոճու, տատի։





Ընթերցի՛ր Վիլյամ Սարոյանի «Ծննդյան տոներից երեք օր հետո» պատմվածքը։

5-7 նախադասությամբ ներկայացրու՛ պատմվածքի սյուժեն։
Դոնալդը և նրա հայրը գնացել էին խանութ Ալիսին՝ Դոնալդի քրոջը որոշ բաներ գնելու: Հայրը նրան պատվիրել էր դրսում՝ մի բարի մոտ, սպասել մինչև նա խանութից կգա: Սակայն տղան երկար սպասելուց հետո, մտավ բար, բայց այնտեղից նրան դուրս հանեցին և ասացին, որ սպասի դրսում: Նրա հայրը այդպես էլ չվերադարձավ: Բարմենը խղճալով տղային՝ կերակրեց նրան և արկղերի վրա նրա համար անկողին պատրաստեց: Իսկ երեկոյան նա տղային տարավ իր տուն և ասաց, որ նրա հայրը առավոտը կգա ու նրան կտանի տուն:

Դուրս գրի՛ր անհասկանալի բառերը և բառարանի օգնությամբ բացատրի՛ր:
Պատմվածքում անհասկանալի բառեր չկաին:

Դու՛րս գրի՛ր ձեզ դուր եկած հատվածները և գրի՛ր, թե որն է դրանց ասելիքը, խորհուրդը։
«Նա լսել էր, որ կան օտար մարդիկ ու լսել էր, որ կան թշնամիներ և եկել այն համոզման, թե դրանք նույնն են, բայց ահա մեկը, որին նա առաջ երբեք չէր տեսել, ոչ օտար էր, ոչ թշնամի:»


Իմ կարծիքով հեղինակն ուզում էր ասել, որ երբեմն օտար մարդը կարող է ավելի հոգատար լինել, քան հարազատը:








Գործնական քերականություն
1. Ընդգծի՛ր առարկայի հատկանիշ նշանակող հինգ բառ։
Ցածրվատ, ավարտ, խոր, ավազան, մեծագույն, առագաստ, համեստ, անջրպետ
Ամեհի, գոտի, բույր, կույրմանուշակագույն, ավյուն, ատյան, ողորկ, գետին, ծանր
Գրտնակ, աշխույժուրախ, գզրոց, լավագույն, ապավեն, ավելի մեղմ, անթեղ, գրոհ, ագահ։

2. Ընդգծի՛ր ածականակերտ ածանցները։
Ուրախալի, նազելի, յոթգլխանի, նյարդային, հարմարավետ, հայրենի, աշխարհիկ, վճարովի, ժանգոտ, ցասկոտ, բամբակյա, արևմտյան, ազդու, փխրուն, հուզիչ, անագե, երկաթե, գյուղականհակադարձ, հրեղենստորակարգ։

3. Կազմի՛ր ածականներ հետևյալ ածանցներով՝ -ային, -ական, -ե, -եղեն, -ենի, -իչ, -ովի, -յա, -ոտ։
Ազգային, արծաթե, ոսկեղեն, մայրենի, հուզիչ, յուրովի, պողպատյա

4. Կապակցության իմաստն արտահայտի՛ր մեկ ածական անվամբ։
Ճահիճներով պատված – ճահճապատ
Մանրէներ ծնող – մանրէածին
Մարդկանց ատող – մարդատյաց
Միայնակ կյանք վարող – մենակյաց
Մեգով պատված – միգապատ
Միշտ փթթած – մշտափթիթ
Թախծոտ դեմքով – թախծադեմ
Միրգ տվող – մրգատու
Նոր տնկած – նորատունկ
Նուրբ հնչող – նրբահունչ
Շահույթ բերող – շահութաբեր
Շեկ վարսերով – շիկահեր
Շատ շնորհներ ունեցող – շնորհաշատ
Ինչքից զուրկ – ընչազուրկ
Ոսկուց ձուլված – ոսկեձույլ
Ուշքը կորցրած – ուշակորույս
Մաքուր գրած – մաքրագիր





Գործնական քերականություն
1. Բառերը գրի՛ր միասին, անջատ կամ գծիկով։
1. Ամպ (հովանի)  Ամպհովանիայստեղ (այնտեղ այստեղ-այնտեղայս (կերպ այս կերպամսե (ամիս ամսեամիսայբ (ուբեն – այբուբեն
2. Այդ (օրինակ) – Այդօրինականթիվ (անհամար– անթիվ-անհամարկոտր (ընկնել– կոտր ընկնելայլ (ևս– այլևսաներ (ձագ– աներձագ
3. (Այնու) հանդերձ – Այնուհանդերձանել (դնել– անել-դնելաշխարհ (ընկալում– աշխարհընկալումառաջ (բերել– առաջ բերելատամ (փորիչ– ատամփորիչ
4. Ասող (խոսող) – Ասող-խոսողարդ (ուզարդ – արդուզարդարքայից (արքա– արքայից արքաարև (այրուք– արևայրուք, (արմանքզարմանք – արմանք-զարմանք
5. Արև (կող) – Արևկողբառարան (տեղեկատու– բառարան-տեղեկատուբաց (թողնել բաց թողնելբերանքս (իվայր – բերանքս ի վայրափալ (թափալ– ափալ-թափալ
6. Բարձր (աշխարհիկ)  Բարձրաշխարհիկ, քանի (որ) – քանի որ, բողոք (դիմում) – բողոք-դիմում,  բաց (անել) – բաց անել, գլխ (ի) վայր – գլխիվայր
7. Գառան (դմակ) – Գառան դմակ, գազ (ապաստարան) – գազապաստարան,  գիշեր (ցերեկ) – գիշեր-ցերեկ,  գլխ (ի) կոր – գլխիկոր,  գոռում (գոչյուն) – գոռում-գոչյուն
8. Գազ (օջախ) – Գազօջախ, ծայրը (ծայրին) հասցնել – ծայրը ծայրին հասցնել, գնալ (գալ) – գնալ-գալ, գլուխ (կոնծի) – գլուխկոնծի, գիշեր (երգ)  գիշերերգ
9. Դաշտ (և) այգի – Դաշտ և այգի, դանդաղ (ընթաց) – դանդաղընթաց,  դափնե (տերև) – դափնե տերև,  դեղ (դարման) – դեղ-դարման,  դեռ (ևս) – դեռևս
10. Դառն (աղի) – Դառնաղի,  դեմ (անել) – դեմ անել, դեսից (դենից) – դեսից-դենից, հազար (երեք(հարյուր) – հազար երեք հարյուր,  դժվար (թե) – դժվար թե

2. Փակագծերում տրված բառերից ընդգծի՛ր նախադասությանը համապատասխանողը։
1. Խորին երկյուղածությամբ մոտ գնացի ու (դողդոջուն, դողդոջյուն) ձեռքերով հանեցի ծրարը։
2. Մի (հուժկու, հույժ) դղրդուն կարծես շարժեց Դվինը։
3. Գիշերվա (անակնկալ, ակնդետ) տեսիլքից ցնցվել էր Նոր  Ջուղան։
4. Եվ ահա մի անգամ (շառաչուն, շառաչյուն) հողմին չդիմացավ դարավոր հսկա կաղնին։
5. Արևի (վաղորդայն, վաղորդյան) շողերի հետ մենք հասանք գետափի սահմանամեձ արտերը։
6. Օրիորդի (հնչուն, հնչյուն) ծիծաղը արձագանքեց պալատի կամարների տակ։
7. Գեղեցիկ  կերևար, եթե նրա աչքերը (շարժում, շարժուն) ու մանր չլինեին։
8. (Կարկաչուն, կարկաչյուն) վտակները, լեռան ստորոտի մոտ միախառնվելով, դառնում են հորդառատ մի գետ։





Գործնական քերականություն
1. Ընդգծի՛ր Ա ներքին հոլովման ենթարկվող բառերը՝ գրելով հոլովված ձևերը։
1. Օրհներգ, տուն – տան, անկյուն – անկյան, տնտեսություն – տնտեսության, շարժում – շարժման, վարարում, քավություն – քավության, աղմուկ-աղաղակ, բարկություն – բարկության, մահ – մահվան
2. Արյուն – արյան, տափաստան, գարուն  գարնան, շուն – շան, ձյուն – ձյան, աշուն – աշնան, ուրախություն – ուրախության, եղբայր, աշակերտություն – աշակերտության, աստղանկար
3. Սյուն – սյան, անուն – անվան, խոխոջյուն, հնչյուն, հեռագրատուն – հեռագրատան, եռանկյուն – եռանկյան, ապաստարան, խորամանկություն – խորամանկության, մահկանացու, ջրվեժ
4. Դոփյուն, խիզախություն – խիզախության, դղրդյուն, հայրանուն – հայրանվան, շարասյուն – շարասյան, լող, բազմանկյուն – բազմանկյան, ձուկ – ձկան, դաշտամուկ – դաշտամկան, ուրախություն – ուրախության
5. Անկյուն – անկյան, փոստատուն – փոստատան, ձմեռ – ձմռան, շնաձուկ – շնաձկան, հաստատություն – հաստատության, պախուրց, ուսուցում – ուսուցման, մանուկ – մանկան, իմացություն – իմացության, թագուհի – թագուհու
6. Ամառ – ամռան, լուսանկարչական, անձկություն – անձկության, հաստատուն, երբ, ջրշուն – ջրշան, անպետք, կորյուն, թողտվություն – թողտվության։

2. Փակագծերում տրված տարբերակներից ընտրի՛ր և ընդգծի՛ր ճիշտը։
Այդպես արեց այն (հույսով, հուսով), որ հաջողության կհասնի։
Այս սկավառակը պիտի վերադարձնեմ մեր դասարանցի (Մանուկին, Մանկանը)։
Նունիկը («Բարի գիշերի», «Բարի գիշերվա») ոչ մի հաղորդում բաց չի թողնում։
Նազենին ունի (առաջվանից, առաջուց) ավելի խնամված տեսք։
Վաղը իմ ընկերոջ՝ (Գալստյան, Գալուստի) ծննդյան տարեդարձն է։
Տնօրենի (զգուշացմանից, զգուշացումից) հետո ես դասերից այլևս չբացակայեցի։
Մի շուն գտանք, որ փախել էր իր դաժան (տերից, տիրոջից
Ձմեռ պապը հանեց իր պարկի (տփերից, տուփերից) մի քանիսը և բաժանեց երեխաներին։







Ընթերցի՛ր Էդմոնդո դե Ամիչիս․«Սիրտը» ստեղծագործության երեք փոքրիկ պատմվածքները։ Հղումը տեղադրելով բլոգումդ, վերլուծիր՝ ըստ տրված հարցաշարի․

1. Քո դասարանում կամ շրջապատում կա՞ Ստրադիի նման մեկը: Պատմիր նրա մասին:
Ոչ, չկա:

2. Բնութագրիր ուսուցչին՝ հիմնավորելով պատասխանդ տեքստից բերած մեջբերումներով:
Պատմվածքում երևում է, որ ուսուցիչը բարի է, հոգատար և ողջամիտ:

«Թելադրելիս քայլում էր նստարանների միջով և տեսնելով մի աշակերտի, որի երեսին կարմրավուն հետքեր կային, դադարեց թելադրել. ձեռքերի մեջ առավ նրա գլուխը և ուշադիր զննեց: Հետո հարցրեց, թե ի՞նչ պատահել և ձեռքը դրեց նրա ճակատին, որպեսզի ստուգի արդյոք ջերմություն չունի՞:»

«-Լսե՜ք, մի ամբողջ տարի մենք պետք է միասին անցկացնենք: Փորձենք համերաշխ լինել: Սովորե՜ք և կարգապահ եղե՜ք: Ես միայնակ եմ: Եղե՜ք իմ ընտանիքը: Անցյալ տարի դեռևս մայր ունեի, սակայն նա մահացավ և ես մնացի մենակ: Ողջ աշխարհում միայն ձեզ ունեմ: Այլևս չկա որևէ մեկը, ում կարող եմ սիրել և ում մասին կարող եմ հոգ տանել: Եղե՜ք իմ որդիները: Ես սիրում եմ ձեզ, սիրե՜ք և դուք ինձ: Չեմ ուզում պատժել ոչ ոքի: Ապացուցե՜ք, որ լավ տղաներ եք: Թող դպրոցը մեզ համար ընտանիք լինի, իսկ դուք իմ մխիթարանքն ու հպարտությունը: Ձեզնից ոչ մի խոստում չեմ պահանջում, համոզված եմ, որ սրտի խորքում բոլորդ էլ ինձ պատասխանեցիք «այո»: Եվ ես շնորհակալ եմ դրա համար:»

3. Քո կարծիքով ուսուցչի խոսքը ի՞նչ ազդեցություն ունեցավ սովորողների վրա. առանձնացրու նրա խոսքերից ամենակարևորը՝ հիմնավորելով:
«Ես սիրում եմ ձեզ, սիրե՜ք և դուք ինձ: Չեմ ուզում պատժել ոչ ոքի: Ապացուցե՜ք, որ լավ տղաներ եք: Թող դպրոցը մեզ համար ընտանիք լինի, իսկ դուք իմ մխիթարանքն ու հպարտությունը:»

4. Ուսուցիչներիցդ ո՞վ է այդպես ազդեցիկ քեզ համար. Ինչու՞, նրա ո՞ր խոսքերն են ազդեցիկ:
Ինձ համար ազդեցիկ են իմ նկարչության ուսուցիչները: Նրանք ինձ միշտ պատրաստ են օգնել, և երբ ես ինչ-որ սխալ բան եմ անում նրանք ինձ չեն վերաբերվում այնպես, ինչպես մյուս ուսուցիչները:







Գործնական քերականություն
1) Սյունակներում դեմ դիմաց գրված բառերից ընտրի՛ր մեկական արմատ և տրված վերջածանցներից մեկը՝ կազմելով վեց բարդ ածանցավոր բառ։
Երեսպաշտ             երկբևեռ                  — ություն
Հեռագնաց              ուխտադրուժ            -անի
Արնաքամ              բրնձափլավ                 -արան
Հնաոճ                    ոսկեդար                      -ակ
Խաժակն                բուժօգնություն          — յան
Կողմնացույց          օդաչու                        -իչ։

Երկերեսանի
Ուխտագնացություն
Փլավքամիչ
Հնադարյան
Ակնաբուժարան
Չվացուցակ

2) Ընդգծի՛ր Վա հոլովման ենթարկվող հինգ բառ և կազմի՛ր այդ ձևերը։
1. Օր - օրվա, քույր, ձմեռ - ձմեռվա, ամառ - ամառվա, Անի, րոպե, տարի - տարվա, հույս, մահ - մահվա, անգամ - անգամվա։
2. Եղբայր, ժամ - ժամվա, գարուն, շաբաթ - շաբաթվա, ամանոր, գիշեր - գիշերվա, կեսօր - կեսօրվա, տարեցտարի, վաղը - վաղվա, գագաթ
3. Աշուն, այսօր - այսօրվա, երեկ - երեկվա, օրեցօր - օրեցօրվա, ուրբաթ, վայրկյան, ժամանակ, քաջություն, առաջ - առաջվա, ամիս - ամսվա
4. Կեսգիշեր - կեսգիշերվա, զօրուգիշեր, ցերեկ - ցերեկվա, երեկո, երբ - երբվա, վաղուց - վաղուցվա, մերամիս, հետո, դար, առավոտ - առավոտվա։

3) Ընդգծի՛ր Ոջ հոլովման ենթարկվող հինգ բառ, գրի՛ր այդ բառաձևերը։
1. Սյուն, աներ - աներոջ, սկեսուր - սկեսրոջ, գարուն, ընկեր - ընկերոջ, դուռ, քույր - քրոջ, քեռակին - քեռակնոջ, նախկին, տիկնիկ
2. Տաճար, տանտիկին - տանտիկնոջ, սկեսրայր, կին - կնոջ, հասցեատեր - հասցեատիրոջ, լապտեր, տեգր - տեգրոջ, մեղր, մայրամուտ, դասընկեր - դասընկերոջ
3. Հորաքույր - հորաքրոջ, գործարան, գործարանատեր - գործարանատիրոջ, խաղընկեր - խաղընկերոջ, այգաբաց, հորեղբայր, կրկին, կալվածատեր - կալվածատիրոջ, տիկին - տիկնոջ, հույս
4. Տալ, հարսնաքույր - հարսնաքրոջ, վարագույր, խնամի, անմեկին, տերտեր, երիցակին, զուգընկեր - զուգընկերոջ, մկնկեր, բաժնետեր - բաժնետիրոջ։






Գործնական քերականություն
1. Ընդգծի՛ր բացառական հոլովի բառաձևերը։
1. Որդուց, վահանով, այգուց, հարթակում, գնդակից, գավիթների, գումարման, անտառից, Վահանենց, փաստից։
2. Թղթակից, հատակիցլծակից, տարելից, զինակից, հոլովակից, դրկից, վարակիցմակարդակից։
3. Հոգուցուղուց, սպիտակուց, գոտուց, նեղուց, այտուց, ոզնուց, դեղնուց, ապակուց։

2. Ընդգծի՛ր գործիական հոլովի բառաձևերը։
1. Հրով, եզրում, սանրով, պարկեր, պանրով, խաղողի, սայրով, պատին, թեյով, կարագից, կորով, գորով, ժողով, կողով, խռով, հոլով, ապահով, կաթնով։
2. Անվրդով, համովգամով, տաքուհով, սերով, հոգեթով, սիրովսարով, ջատագով։
3. Պատշգամբ, միությամբ, ամենաբամբ, կաղամբ, ցասմամբ, ապստամբ, արյամբ, իրավմամբ, անվամբկատարմամբ։

3. Ընդգծի՛ր ներգոյական հոլովի բառաձևերը։
Կրակում, լիտրով, խոսքում, կողքից, հարկում, վարկեր, կերպարում, երեսին, կարգում, կապանցի, բախում, ծագում, ստուգում, դրվագում, արձակում, բուժում, քանդակում, հակում, վատնում, հանդիպում, ցատկում, գրառում, զղջում, ցասում։

4. Կապակցության իմաստն արտահայտի՛ր մեկ գոյականով։
1. Բարին կամեցող  բարեկամ
2. Գլուխների քանակը  գլխաքանակ
3. Դափնուց հյուսված պսակ  դափնեպսակ
4. Ետին խորշ  ետնախորշ
5. Երգերի շարք  երգաշար
6. Գարու հաց  գարեհաց
7. Անասունի կեր  անասնակեր
8. Երթևեկության ուղի  երթուղի
9. Զենք կրող  զինակիր
10. Զույգերով պար  զուգապար
11. Ժամանակ անցկացնելը  ժամանց
12. Լեռն անցնելու տեղը  
13. Լուր բերողը  լրաբեր
14. Ընծայելու մասին գիր  ընծայագիր






Գործնական քերականություն
1. Ընդգծի՛ր ուղղական հոլովի բառաձևերը յուրաքանյուր շարքում։
Տիկին, հատակին, մարտին, գետին, կաղին, կողին, ջրվեժին, բաժինխուրջին, հաղարջին։
Թութակից, խոսնակից, կողակիցդաշնակից, ծուղակից, խոսակիցուղեկից, խոյակից, մասնակից, կղզյակից։
Կորովգորով, նավով, կավով, ժողով, տողով, տաղով, մաղով, կողովհոլով։
Այգում, ոռոգում, շենքում, խաղում, հակազդումփլուզում, երկնքում, անկումշտկում, որջում։

2. Ընդգծի՛ր սեռական-տրական հոլովի բառաձևերը։
Օրվա, տեսքով, գիշերվանից, շարժմամբ, կրակի, այգուց, որդուքրոջ, Հակոբենց, անտառի մեջ։
Կրկին, գրկինշոգինհոգինգերանդին, հացին, այրինբանալին, ուղին, օղին։
Արփին, դարբին, գետին, լորին, բագին, դարչին, սարին, ձորին, լուսին, տիկին։
Շղթային, ջղային, շիլայինընծային, ռնգային, հսկային, տենդային, վկային, թաղային, յուրային։

3. Փակագծերում տրված տարբերակներից ընդգծի՛ր ճիշտը։
Տղամարդիկ (կանանցում, կանանց մեջ) ամենից ավելի գնահատում են նվիրումը։
Այսօր մեր (փողոցով, փողոցովն) անցնելիս քիչ էր մնում  մեքենայի բախվեի։
Տեսնես օրերից մի օր (Աստված, Աստվածը) կպատժի՞ այդ ավազակներին,- մրմնջում էր ծերունին։
(Զգուշություն, զգուշությունը) լավ բան է,- ինձ միշտ խրատում է պապս։
Քիչ հետո գնալու ենք քաղաքի (կենտրոն, կենտրոնը)։
Ես հիմնարկի բոլոր (տիկնանց, տիկնանցը) կզգուշացնեմ, որ միջոցառմանը մասնակցելու են միայն տղամարդիկ։





Գործնական քերականություն
1. Փակագծերում տրված բառերից ընդգծի՛ր ճիշտը։
1. (ԱստվածԱստվածըքեզ հետ,- ասաց իշխանըխթանեց ձին և շուտափույթ հեռացավ։
2. Մեր (թիմնթիմըհաղթեց գավաթի մրցաշարում։
3. Քաղբանտարկյալների (կանայքկանայքընստացույց են սկսել կառավարության շենքի առջև։
4.Վերջապես (ուղեկցողնուղեկցողըեկավև մեր արշավախումբը շարունակեց ճանապարհը։
5. Քիչ անց (ամպրոպըապրոպնորոտացև սկսվեց տեղատարափը։
(ԿարեննԿարենը)՝ իմ ավագ (եղբայրըեղբայրն), արդեն ավարտել է դպրոցը։



2. Գրի՛ր հետևյալ մակաբույծ բառերի ճիշտ գրության ձևերը։
Ամսեկան - ամսական, օրեկան - օրական, ավելնորդ - ավելորդ, կապնվել - կապվել, շնորհակալ եմ բոլորից -շնորհակալ եմ բոլորին, սիրահարվել մեկի վրա - սիրահարվել մեկին, արջը դա կենդանի է - արջը կենդանի է, խոսքս պատուհանին է վերաբերվում - խոսքս պատուհանին է վերաբերում, ես քեզ լավ եմ վերաբերում - ես քեզ լավ եմ վերաբերվում, հույսով եմ - հուսով եմ, ուսուցիչը հանդիսանում է քաղաքակրթության սյունը - ուսուցիչը հանդիսանում է քաղաքակրթության սյուն, խոսքի - դիցուք, խոսքը գնում է թերթի մասին - խոսքը թերթի մասին է, բանը ինչու՞մն է - ի՞նչ է պատահել, ակնոցներս տուր - ակնոցս տուր, գլխարկ հագնել - գլխարկ դնել, անհայտ կորած - անհետ կորած

3. Սյունակներում դեմ դիմաց գրված բառերից ընտրելով մեկական արմատ և տրված վերջածանցներից մեկը՝ կազմելով վեց բարդ ածանցավոր բառ։
Բնագետ             խճանկար                 ենի —
Արևամուտ         շրջադարձ                 ություն —
Հրաշամանուկ    արհեստավարժ         ան —
Երկրագունդ       առատաձեռն             իչ —
Նորավեպ           հեքիաթասաց            ային —
Ամանոր             հնակարկատ               որդ —





Գործնական քերականություն
1. Ընդգծիր անորոշ առումով հինգ գոյական յուրաքանչյուր շարքում։
  • Տնօրեն, հյուլենհասցենպատճենմիջօրենապավենքվենքերծենայբուբենծովահեն։
  • Մարգարեն, ցորենծվենասեկոսենժապավենհրազենբազենշիմպանզենպարենափսեն։
  • Այգինհագինբագինայրուձինվրձինսվինշվինկացինաքացին, դարբին։
  • Ներբանգուլպանկորնգաննոպանսպանհրահանդերձանկաթսանգուսանհարիսան։

2. Ընդգծիր որոշյալ առումով հինգ գոյական յուրաքանչյուր շարքում։
  • Ապակինտիկինտնկիննախկինթխկինլուցկինոսկիներեցկինկարկինկրկին։
  • Շիլանթալանփալանգլանկռվանհանգրվանբակլան, օսլանկուլանկթղան։
  • Հերյունավյունլունձունկնյունկորյունուրունարունձեղուն։
  • Լոքոնջարդոնթերթոնդշխոներեկոնբոքոնթափոնդրածոնզրոնգործոն։






1. Դուրս գրիր անծանոթ բառերը և բառարանի օգնությամբ բացատրի՛ր:
Պատմվածքում ինձ անծանոթ բառեր չկաին:

2. Դուրս գրիր այն հատվածները, որոնք քո կարծիքով ամենահումորայինն են:
«Լեռան անտառոտ լանջին օձ էի բռնել, ուզում էի տուն բերել ու այդպես ողջ֊առողջ գցել հորաքույր Աննայի անկողնու մեջ, որովհետև նրան տանել չէի կարողանում։»

3. Հնարավորին չափ համառոտ վերապատմիր պատմվածքը:
Պատմվածքը մի տղայի մասին է, ով փոքր տարիքից սեր ու հետաքրքրություն ուներ կենդանիների նկատմամբ: Երբ նա մեծացավ, սկսեց զբաղվել շների առևտրով:





Բառարանային աշխատանք
1. Առանձնացրու՛ և կողք կողքի գրի՛ր հոմանիշ բառերը՝ օգտվելով Էդ Աղայանի «Արդի հայերենի բացատրական բառարանից»։
  • Միալար, անհատույց, անարգ, կարկառուն, անսայթաք, ապիկար, անկեզ, անգայթ, անճարակ, անտեսված, ստոր, անընդհատ, բարձիթողի, անվանի:
Միալար – անընդհատ
Անարգ – ստոր
Կարկառուն – անվանի
Անսայթաք  անգայթ
Ապիկար – անճարակ
Անտեսված  բարձիթողի


  • Զիստ, բագին, ագուգա, ազդակ, հանդ, լաբիրինթոս, անդաստան, բավիղ, զոհասեղան, ազդր, բանակ, խթան, ապար, զորք:
Զիստ – ազդր
Բագին – զոհասեղան
Ազդակ – խթան
Հանդ – անդաստան
Լաբիրինթոս – բավիղ
Բանակ  զորք

  • Ոգեշնչել, սնգուրել, կռահել, կողոպտել, նախազգալ, խոտորել, հուսադրել, կարեկցել, ճմլել, կոծկել, շորթել, գթալ, պարտակել, տրորել:
Ոգեշնչել  հուսադրել
Սնգուրել – կոծկել
Կռահել – նախազգալ
Կողոպտել  շորթել
Կարեկցել – գթալ
Ճմլել – տրորել


2. Գրի՛ր հետևյալ դարձվածքների բացատրությունը` օգտվելով Աշոտ Սուքիասյանի «Հայոց լեզվի դարձվածաբանական» բառարանից:

Վերնատունը դատարկ լինել – խելքը պակաս լինել
Սրտի մտոք – սրտանց
Սրի երկու կողմն էլ կտրել – ուզածն անել
Սողոմոնյան վճիռ – իմաստուն որոշում
Պղտոր ջրում ձուկ որսալ – իրարանցումից օգուտ քաղել անձնական շահի համար
Պոչ խաղացնել – խորամանկել
Ջիլը ծամել – բամբասել
Ռուբիկոնն անցնել – վճռական քայլ կատարել
Ռեխը ցրիվ տալ – հայհոյել
Սիզիֆյան աշխատանք – չարչարալից և ապարդյուն աշխատանք
Շեղբը ոսկորին հասնել – համբերությունը հատել
Շվաք անել – պաշտպանել
Շլինքը ծուռ – հուսահատ





One who read the future
A man who lived a long time ago believed that he could read the future in the stars. He called himself an Astrologer and spent his time at night gazing at the sky. He was always busy worrying about future and villagers often came to him, hoping to know what their future holds.
One evening he was walking along the open road outside the village. His eyes were fixed on the stars. He thought he saw there that the end of the world was at near. As he was looking at the stars, he kept walking without looking down. Suddenly, he fell into a ditch full of mud and water.
He was sinking in the muddy water, and madly trying to claw at the slippery sides of the hole in his effort to climb out. He was unable to crawl out and fearing for his life, he started screaming for help. His cries for help soon brought the villagers running.
As they pulled him out of the mud, one of them said, “You pretend to read the future in the stars, and yet you fail to see what is at your feet! This may teach you to pay more attention to what is right in front of you, and let the future take care of itself.”
“What use is it,” said another, “to read the stars, when you can’t see what’s right here on the earth?”
Moral: We all want our future to be bright and happy, but the time doesn’t stop for anyone. Each tomorrow turns into today, your present is also a part your future. There is always a tomorrow to look forward to and improve, but you can’t go back to yesterday. So, maintain the balance of your present life while you work for a better tomorrow.


Մի մարդ, ով շատ շուտ էր ապրել, հավատում էր, որ կարող է տեսնել ապագան աստղերի միջոցով: Նա ինքն իրեն աստղագուշակ էր անվանում և գիշերը իր ժամանակը անցկացնում էր երկնքին նայելով: Նա միշտ անհանգստանում էր ապագայի համար, և գլուղացիները հաճախ էին գալիս իր մոտ, հույս ունենալով, որ կիմանան ինչ է լինելու իրենց հետ ապագայում:
Մի երեկո նա միայնակ քայլում էր գյուղից դուրս բաց ճանապարհով: Նրա աչքերը ֆիքսված էին աստղերի վրա: Նա մտածում էր, որ այնտեղ տեսնում է, որ աշխարհի վերջը մոտ է: Նա նայում էր աստղերին և քայլում էր առանց ներքև նայելու: Հանկարծ, նա ընկավ մի ցեխով և ջրով լի փոսի մեջ:
Նա սուզվում էր պղտոր ջրի մեջ և փորձում էր քերել փոսի սայթաքուն կողմերը: Նա անկարող էր դուրս գալ, և իր կյանքի համար վախենալով նա սկսեց գոռալ օգնության համար: Շուտով գյուղացիները վազելով եկան այդտեղ, երբ լսեցին նրա ճիչերը:
Երբ նրան հանեցին ցեխի մեջից, նրանցից մեկը ասաց. «Դու ձևացնում ես, որ ապագան ես տեսնում աստղերի միջոցով, բայց քեզ չի հաջողվում տեսնել ինչ կա ոտքերիդ տակ: Սա քեզ պետք է սովորեցնի, ավելի շատ ուշադրություն դարձնել նրան, թե ինչ կա քո դիմացը, և թողնես, որ ապագան ինքն իր մասին հոգ տանի:»
«Ի՞նչ օգուտ ունի» ասաց մեկ ուրիշը «աստղեր կարդալը, երբ ու չես կարող տեսնել ինչ կա հենց երկրում:»

Մենք բոլորս ուզում ենք, որ մեր ապագան լինի ուրախ և պայծառ, բայց ժամանակը ոչ ոքի համար չի կանգնում: Ամեն մի վաղը դառնում է այսօր, քո անցյալը նույնպես քո ապագայի մի մասն է: Միշտ էլ կա վաղը սպասելու համար և այն օգտագործելու, բայց դու չես կարող հետ գնալ երեկվան: Այսպիսով, պահպանիր քո ներկա կյանքի հավասարակշռությունը մինչ աշխատում ես ավելի լավ վաղվա համար:





Գործնական քերականություն
1. Տրված գոյականները դարձրու’ հոգնակի և տեղադրի’ր նախադասությունների մեջ:

Կետորս, բանաձև, հրացան, նավապետ, շնաձուկ, ժամացույց:

1. Բոլոր նավապետներն էլ երազում են չբացահայտված կղզիներ գտնել:
2. Մեզ ասացին, որ բոլոր ժամացույցները հետ են ընկել, ու ոչ մեկը նույն ժամը ցույց չի տալիս:
3. Ասում են, որ շնաձկներին արյան հոտն է հրապուրում:
4. Այդ տարածքում աշխատող կետորսները հետևում էին կետին ու վախենում էին, թե ևս մեկին այնուամենայնիվ կվնասի:
5. Ցուցադրվող հրացանները այդ նույն զինագործի որդիներն ու թոռներն էին սարքել:

2. Ընդգծի՛ր այն գոյականները, որոնք հոգնակին կազմում են -ներ վերջավորությամբ:
  • Բնագիր, ավանդատու, մենապար, գործատեղ, սանրուղեցույց, սարդոստայն, ոստրե, սարալանջ, սվին
  • Գերձայն, նավթամուղհերթապահսկյուռ, անվադող, խաղավերջ, առանձնատուն, լեռնագործ, հյուրախաղ, հացթուխ
  • Ականջօղ, թումբ, գինետուն, լեռնագնացժամագործ, ցուցափեղկ, օրենսդիրվարկառու։


3. Փակագծերում տրված բաղադրիչը հանելով՝ բառերը գրի՛ր միասին, անջատ կամ գծիկով:
(Նետ) աղեղ – նետ-աղեղ,
(համովհոտով  համով-հոտով,
(սարիցսար  սարից սար,
խելք (խելքիտալ  խելք խելքի տալ,
պատ (շար– պատշար,
(իզեն – ի զեն,
գողե (գող– գողեգող,
իննսուն (ամյա– իննսունամյա,
հյուսիս (արևմտյան– հյուսիս-արևմտյան,
քառասուն (հինգամյա – քառասունհինգամյա,
(առայժմ – առայժմ,
կաս (կարմիր– կաս-կարմիր,
միջ (օրե– միջօրե
(իսրտե – ի սրտե,
(իզուր – իզուր,
ինչ (ինչ– ինչ-ինչ,
հինգ (վեց– հինգ-վեց,
քահ (քահծիծաղել – քահ-քահ ծիծաղել,
(սեփսև  սեփ-սև,
Նար (Դոս– Նար-Դոս,
ըստ (իս– ըստ իս,
թեթև (քաշային– թեթև քաշային,
ծայրից (ծայր– ծայրից ծայր,
(ինշան – ի նշան,
հարյուր (մեկ– հարյուր մեկ,
մուսա (լեռցի– մուսալեռցի,
այսօր (վաղը– այսօր-վաղը,
բաց (օթյա– բացօթյա,
(հայվրացական – հայ-վրացական,
երկու (երրորդ– երկու երրորդ,
աշխարհե (աշխարհ– աշխարհեաշխարհ,
(իշահ – ի շահ,
Սայաթ (Նովա– Սայաթ-Նովա,
բուժ (սպասարկում– բուժսպասարկում,
խաչ (եղբայր– խաչեղբայր,
(սևսպիտակ – սև-սպիտակ,
կարծես (թե– կարծես թե,
(կասկարմիր – կաս-կարմիր,
(շինվարչություն – շինվարչություն,
(իհեճուկս – ի հեճուկս,
իննսուն (ութ– իննսունութ,
վեր (ընթաց– վերընթաց





1. Բացատրական բառարանի օգնությամբ դու՛րս գրիր Ավ. Իսահակյանի պատմվածքից բերված հետևյալ բառերի բացատրությունները։
Ստերջ – անբերրի
Պրիստավ – ոստիկանապետ
Ռես – գյուղապետ
Կազակ – իշխանությանը դեմ գնացող մարդ
Կաչաղ – ավազակ
Թախանձանք – աղերսանք
Արախճի – գլխարկ
Գավազան – ձեռնափայտ
Պարույկ – շրջան
Քյոշք – տաղավար


2. Գրի՛ր տրված գոյականների հոգնակիի կազմության ձևերը՝ –եր և ներ վերջավորությամբ։
Պատգամախոս պատգամախոսներ, գծանկար գծանկարներ, կողակից կողակիցներ, սկզբնատառ սկզբնատառեր, պարերգ պարերգեր, մարզպան մարզպաններ, հայագետ հայագետներ, վիպագիր վիպագրեր, արջաբույն արջաբներ, ժանր ժանրեր, երկտող երկտողեր, կնքահայր կնքահայրներ, պատմաբան պատմաբաններ, ռուս ռուսներ, արկղ արկղեր, աստղ աստղեր, նոթատետր նոթատետրեր, փոքրատառ փոքրատառեր, խաչքար խաչքարներ, ասուլիս ասուլիսներ, որմնադիր որմնադիրներ, գրչատուփ գրչատուփներ, նավավար նավավարներ, մարդակեր մարդակերներ, միջնապատ միջնապատեր, ձեռնափայտ ձեռնափայտեր, ականջօղ ականջօղեր, թումբ թումբեր, գինետուն գինոտներ, գործարք գործարքներ, մանկավարժ մանկավարժներ, ցուցափեղկ ցուցափեղկեր, օրենսդիր օրենսդիրներ, լեռնագնաց լեռնագնացներ, ժամագործ ժամագործներ, բնագիր բնագրեր, սարալանջ սարալանջեր։





1. Ընդգծի՛ր 5 գոյականորոնք հոգնակին կազմում են -եր վերջավորությամբ։
Ոտնաձայնհեռագիրկողմնացույցաստղ, հեռագրասյունսպունգպատմագիրհատակագիծլեզվաբանմիջանցք։
Անցաթուղթհեռախոսհողաթումբշարասյունդուստրթաղամասակնաբույժգրասեղան։
Բեռնակիրքաղաքադուռգործատերնախագիծհանքափորհանքահորօդանավպարերգսպա։


2. Ընդգծի՛ր 5 հավաքական գոյական:
ՈրակնախիրբանակմոխիրծառաստանամանեղենՉինաստանառածանիլուսեղենմատանի։
Ժողովուրդվտառխորհուրդզարդեղենպատառնամականիհրեղենաշխատակազմսպեղանիկաշեկազմ։
Խմբաքանակամբոխաշակերտությունայգեստաննավատորմլավությունմեծաքանակմիջնորմքայլափոխ։
Ազատությունանձնակազմոստիկանություննրբակազմհանցախումբազատանիհողաթումբոհմակհովանիբլրակ:






Ընթերցի՛ր Ավ. Իսահակյանի «Համբերանքի չիբուխը» պատմվածքը: Վերլուծի՛ր բլոգումդ՝ ըստ հետևյալ հարցադրումների:

1. Ինչի՞ մասին է ստեղծագործությունը:
Ավետիք Իսահակյանը պատմում էր իր մանկության մասին, երբ այցելում էր Օհան-ամու ջաղացը:

2. Ինչպիսի՞ն էր Օհան-ամու կերպարը։
Օհան-ամին իմ մեջ թողեց աշխատասեր, բանիմաց և ստուգակշիռ մարդու տպավորություն:

3. Դուրս գրի՛ր հատվածներ, որոնք քեզ համար հետաքրքիր էին, ասելիք, խորհուրդ ունեին։
«— Թագավորի պալատն էլ տանես ու ամեն օր հավ ու լոր տաս, էլի պտի պրծնի, գա։»

«Էս աշխարքւում գլխավոր բանը ուրախասիրտ ըլնելն է։ Ուրախությունը բախտավորության կեսն է։ Ինչ որ ըլնելու է՝ պտի ըլնի. էս գլխեն ի՞նչ տալացուք ունենք տխուր ըլնելու։ Էս սհաթն է մեր ձեռքը, քանի էս սհաթը մեր ձեռքն է՝ ուրախ ըլնենք, մեկէլ սհաթի տերը մենք չենք, կարելի է կանք, կարելի է չկանք։»

«— Է՜ է՜հ, ծերացա՜նք, ըսել է՝ եկանք հասանք ծերին։ Ամեն բանի ծերին, կյանքի ծերին, աշխարքի ծերին... Վնաս չունի։ Մեկ խնդրանք ունիմ - քանի ողջ եմ, ոտ ու ձեռով մնամ, գետնին գերի չըլնիմ, աշխատեմ, ու էստեղ, ջաղացիս դուռը նստած, համբերանքի չիբուխս քաշեմ, ու ամեն օր լսեմ բարի, ուրախ լուրեր աշխարքիս չորս դիերից, ամեն կողմերից։ Էլ ուրիշ բան չեմ ուզի...»





Գործնական քերականություն
1. Ըստ անհրաժեշտության լրացրու՛ ր կամ ռ տառերը։
Վառվռուն, ախորժակ, բարբառ, խրխռալ, գանգուր, կենսաթրթիռ, թրթուր, կարկառել, երկնակարկառ, սարսուռ, ճանկռել, դրդռալ, կռճիկ, արժանի, ճռճռալ, արհամարհել, գրգիռ, խրճիթ, կրծել, խոշոր, խոժոռ, թռվռալ, խրթխրթալ, ծռմռել, փրփռալ, փրփրել, փորփրել, քրքրել։


2. Առանց փակագծերի գրի՛ր տրված բաղադրիչները, ըստ ընդունված կանոնների՝ միասին, անջատ կամ գծիկով։
Արագ (արագ) – արագ-արագ, հյուր (ընկալություն) – հյուրընկալություն, յոթանասուն (երեք) – յոթանասուներեք, տեղի (անտեղի) – տեղի-անտեղի, մուգ (կարմիր) – մուգ կարմիր, հյուսիս (արևելք) – հյուսիս-արևելք, դեմ (դիմաց) – դեմ դիմաց, ուշ (ուշ) – ուշ-ուշ, ըստ (արժանվույն) – ըստ արժանավույն, դուրս (մղել) – դուրս մղել, ծառից (ծառ) – ծառից ծառ, քանի (որ) – քանի որ, կողք (կողքի) – կողք կողքի , կապտա (կանաչ) – կապտականաչ, մի (քանի) – մի քանի, լեփ (լեցուն) – լեփ լեցուն, տեղից (տեղ) – տեղից տեղ, լեռն (աշխարհ) – լեռնաշխարհ, երկ (կենցաղ) – երկկենցաղ, սպիրտ (այրոց) – սպիրտայրոց, երկու (երրորդ) – երկու երրորդ, փայտ (փորիկ) – փայտփորիկ, հյուսիս (արևմտյան) – հյուսիս-արևմտյան, ի (սկզբանե) – ի սկզբանե, փոքր (ինչ) – փոքր-ինչ, հող (անցում) – հողանցում, ծափ (տալ) – ծափ տալ, ոտքից (գլուխ) – ոտքից գլուխ  






Ֆլեշմոբյան առաջադրանքներ
1. Ո՞ր պոեմից է ծագել «Ты трус, ты раб, ты армянин» արտահայտությունը։ Ու՞մ գրչին է պատկանում այդ պոեմը։ Պոեմի սևագիր տարբերակում «армянин» բառի փոխարեն ո՞ր բառն է եղել։
Այդ արտահայտությունը Ա. Ս. Պուշկինի «Տազիտ» պոեմից է: Պոեմի սևագիր տարբերակում «армянин» բառի փոխարեն եղել է «христианин»:

2. Գրի՛ր առաջին շարքի բառերի հայերեն համարժեքները՝ ընտրելով երկրորդ շարքից։
Անխորագիր պատկեր
Ամնիստիա-համաներում
Դիսպետչեր-կարգավար
Ռաժոկ-կոշկաթի
Պլաստիլին-ծեփոն
Էմբարգո-բեռնարգելք
Ալտերնատիվ-այլընտրանք
Սավոկ-աղբաթի/գոգաթի-ակ
Միկրոբ-մանրէ
Սյուժե-դիպաշար

3. Սա Կոմիտաս վարդապետի «Շրյոդեր» անունով ռոյալն է։ Ե՞րբ և ո՞վ դա նվիրեց վարդապետին։ Ո՞վ է իր նամակներից մեկում գրում հետևյալ տողերը «Կոմիտաս վարդապետի նման անհատականությունը, որ նույնիսկ հիացմունք է պատճառել Եվրոպային, ի վիճակի չէ իր սեփական երկրում ձեռք բերել դաշնամուր կամ հնարավորություն չունի ճամփորդելու գավառներում և կատարելու այն աշխատանքը, որ կարող է կատարել միայն ինքը և որն այնքան փառք կբերի մեր ազգին»:
Անխորագիր պատկեր

4. Գտի'ր բանալին և տրված կաղապարին համապատասխան նախադասություն կազմի'ր։
Անխորագիր պատկեր

5. Ի՞նչ բացատրություն ունի «Դեղին մամուլ» թևավոր արտահայտությունը։ Ե՞րբ և ինչպե՞ս է առաջացել այն։ Նման օրինակ հանդիպու՞մ է ներկայիս լրատվական դաշտում։ Բե՛ր օրինակ (-ներ)։

6. «Ինքը» դերանվամբ կազմի՛ր բառեր, որոնք արտահայտեն հետևյալ իմաստները.
Անխորագիր պատկեր

7. Ո՞ր նախադասությունն է շարադրված գրաբարով:
Անխորագիր պատկեր

8. Պատկերավորման ո՞ր միջոցը չկա Ավ.Իսահակյանի «Աբու Լալա Մահարի» պոեմի այս հատվածում.
Անխորագիր պատկեր

9. Ի՞նչ կազմություն և իմաստ ունի հայերեն արական անուն համարվող «Մխիթար» բառը, բառարմատը։ Մխիթար անձնանունով ի՞նչ հայտնի բժիշկ, ճգնակյաց, առակագիր, միաբանության հիմնադիր մարդիկ կան։ Երկու տողով հետաքրքիր փաստեր գրի՛ր յուրաքանչյուրի մասին։

10. Ո՞վ է գործածել լատիներեն «O tempora! O mores!..» թևավոր խոսքը։ Ի՞նչ իմաստով է այն գործածվում։ Փորձիր փոքրիկ ելույթ գրել «Օ՜, ժամանակներ, օ՜, բարքեր» նախաբանով։





Թևավոր խոսքեր
Դամոկլյան սուր – Ըստ ավանդության, Դամոկլեսը Սիրակուզայի բռնակալ Դիոնիսոսին (432-367 մ.թ.ա.) համարում էր ամենաբախտավորը մարդկանց մեջ: Սակայն ցանկանալով ցույց տալ, որ դիրքն ու երջանկությունը միշտ վտանգի մեջ են, Դիոնիսոսին նստեցնում է գահի վրա, իսկ նրա գլխի վերևում ձիու մազով կախում է սուրը: Արտահայտությունը բնորոշում է վտանգ, որ ամեն րոպե կարող է պայթել մարդու գլխին:


Եկա, տեսա, հաղթեցի – Հուլիոս Կեսարի խոսքերն են՝ վենի, վիդի, վիցի: Երբ մ.թ.ա. 47 թ. Կեսարը մտնում է Հռոմ, այդ բառերն է արտասանում: Արագությամբ լուծել որևէ խնդիր, հասնել հաջողության, այս է արտահայտության իմաստը:


Կռիվ հողմաղացների դեմ – Անմիտ պայքար, որ մղվում է երևակայական թշնամու դեմ: Ծագել է Սերվանտեսի «Դոն Քիշոտ» վեպից, ուր պատկերվում է նրա կռիվը հողմաղացների դեմ:


Յոթերորդ երկինք – Օգտագործվում է երջանկություն, բարձրագույն երանություն արտահայտելու ժամանակ: Արիստոտելը (384-322 մ.թ.ա.) կարծում էր, որ երկնային տարածությունը կառուցված է յոթ մասից: Յոթերորդ մասում, ըստ նրա կարծիքի, եղել է երկնային թագավորությունը, ուր իշխել է միմիայն երջանկությունը:


Օ՜ ժամանակներ, օ՜ բարքեր – Ցիցերոնի արտահայտությունն է: Օգտագործվում է որևէ երևույթից դժգոհ լինելու ժամանակ:


Գառան մորթով գայլ – Բնութագրվում է երկերեսանիությունը, ինչպես նաև չար մտքերը բարեգործի դիմակով քողարկելը: Առաջացել է Ավետարանից. «Զգույշ կացեք մարգարեներից, որ ձեզ մոտ կգան ոչխարի հանդերձներով, իսկ ներքուստ հափշտակող գայլեր են»:





Հապավումներ
Աերոդպրոց – օդաչուական դպրոց
Պետօպերա – պետական օպերա
Ներքգործմինիստր – ներքին գործերի մինիստր
Կոմբուհ – կոմունիստական բարձրագույն ուսումնական հաստատություն
ԴՆԹ – դեզօքսիռիբոնուկլեինաթթու
ԵԱՀԽ – Եվրոպայի անվտանգության և համագործակցության խորհուրդ
ՁԻԱՀ – ձեռքբերովի իմունային անբավարարության համախտանիշ
ՄԻԱՎ – մարդու իմունային անբավարարության վիրուս
ՌՆԹ – ռիբոնուկլեինաթթու
ՉԹՕ – չբացահայտված թռչող օբյեկտ





Գրաբարյան ընթերցում-փոխադրություն
1. Զամենայն զոր միանգամ կամիջիք՝ թէ արասցեն ձեզ մարդիկ՝ ա՛յնպէս եւ դո՛ւք արարէ՛ք նոցա:

Այն ամենը, որ կցանկանաք մարդիկ ձեզ անեն՝ այնպես էլ դուք արեք նրանց:

2. Մի՛ դատիք՝ զի մի՛ դատիցիքԶի որով դատաստանաւ դատիք՝ դատելո՛ց էք. եւ որով չափով չափէք՝ չափեսցի՛ ձեզ: Զի՞ տեսանես զշիղ  յական եղբաւր քոյ, եւ ի քում ական զգերանդ ո՛չ նշմարես: Կամ զիա՞րդ ասես ցեղբայր քո. Թող հանի՛ց զշիղդ յականէ քումմէ. եւ ահաւադիկ ի քո՛ւմ ականդ գերա՛ն կայ: Կե՛ղծաւոր՝  հա՛ն նախ զգերանդ յականէ քումմէ, եւ ապա՛ հայեսցես հանել զշիղն յականէ եղբաւր քոյ:

Մի դատեք, որպեսզի չդատվեք: Որովհետև ինչ դատաստանով, որ դատեք նրանով եք դատվելու. և ինչ չափով դուք մարդուն դատեք այնպես էլ նրանք ձեզ կդատեն: Այդ ինչպե՞ս է, որ տեսնում ես քո եղբոր աչքի շյուղը, բայց չես տեսնում քո աչքի գերանը: Կամ ինչպե՞ս ես դու քո եղբորն ասում, թող հանեմ քո աչքի շյուղը, երբ ահա քո աչքում կա գերան: Կեղծավոր՝ նախ հանիր քո աչքի գերանը, հետո մատծիր եղբորդ աչքի շյուղը հանելու մասին:





Գործնական քերականություն
1. Փակագծերում տրված բաղադրիչը հանելով՝ բառերը գրի՛ր միասին, անջատ կամ գծիկով:

  • Կողք (կողքի) – կողք-կողքի, երեք (հարյուր) ամյաերեքհարյուրամյա, մուգ (կարմիր) – մուգ կարմիր, գյուղե (գյուղ) – գյուղեգյուղ, ինչ (որ) բանինչ-որ բան:
  • Հինգ (վեց) – հինգ-վեց, վեց (անկյունի) – վեցանկյունի, ուս (տարի) – ուստարի, մարդ (մուրդ) – մարդ-մուրդ, ի (սկզբանե) – ի սկզբանե, ի (զուր) – իզուր, ի (սպառ) – իսպառ:
  • Բարձր (աշխարհիկ) – բարձրաշխարհիկ, ծափ (ծիծաղ) – ծափ-ծիծաղ, նոփ (նոր) – նոփ-նոր, սեփ (սև) – սեփ-սև, աման (չաման) – աման-չաման, տաք (տաք) – տաք-տաք:
  • Սերնդե (սերունդ) – սերնդեսրունդ, փոքր (ի շատե) – փոքրիշատե, ց (պահանջ) – ցպահանջ, հարգել (պատվել) – հարգել-պատվել, մեկից (մեկ) – մեկից մեկ:
  • Օրին ի (բուն) – օրնիբուն, ահել (ջահել) – ահել-ջահել, խելք (խելքի) – խելք-խելքի, հարավ (ամերիկյան) – հարավամերիկյան, հյուսիս (արևելք) – հյուսիս-արևելք, ի (զեն) – ի զեն:
  • Ափե (ափ) – ափեափ, գյուղե (գյուղ) – գյուղեգյուղ, շին (վարչություն) – շինվարչություն, խելք (խելքի) տալ խելք-խելքի տալ, հեռու (մոտիկ) – հեռու-մոտիկ, ի (հեճուկս) – ի հեճուկս:


2. Տրված զույգ բառերից ընտրել մեկական արմատներ և կազմել բարդ բառեր:
Օրինակ՝ Ձայնագրելդասամատյանմատենագիր
Տոնահանդեսանփառունակ – փառատոն
Լուսահորդամփոփագիր – լուսամփոփ
Թռիչքադաշտուղղություն – դաշտուղի
Բարյացակամկրթօջախ – բարեկիրթ
Կապավորլեռնաշղթա – շղթայակապ
Սահմանագիծառաջադրանք – առաջնագիծ
Ծառատունկտոհմացեղային – տոհմածառ
 
 
 
   






ՅԱՂԱԳՍ ՆՈՐԻՆ ՅՈՀԱՆՆՈՒ
Երբեմն սոյն Յոհան անցանէր առ այգեօք ուրումն. և էր ժամանակն զայգիսն յատելոյ: Աղաղակէր առ նա այր մի յայգւոյն, և ասէ. ‹‹Օրհնեա՛, տէր եպիսկոպոս, զմեզ և զայգիսս››: Ասէ Յոհան. ‹‹Փուշ և տատասկ բուսցի››: Ասէ այրն. ‹‹Ի մարմինդ քո բուսցի փուշ և տատասկ, փոխանակ զի տարապարտուց անիծանես զմեզ››: Եւ եղեն նշանք յաստուծոյ.զի իբրև չոգաւ եիսկոպոսն ի վանս իւր, հասին հարուածք ի վերայ նորա, սկսաւ ընդ ամենայն անդամս մարմնոյ նորա որպէս զփուշ հարկանել: Եւ մեծապէս շտապեալ անկեալ ի տանջանս չարաչարս հարուածոց, և ի մեծ տագնապի կայր աւուրս բազումս: Ապա յղեաց կոչեաց առ ինքն զայգորդն, աղաչեաց զնա առնել ի վերայ նորա աղօթս, զի փրկեսցի նա ի ցաւոցն: Այգորդն ասէր. ‹‹Իսկ ես ո՞վ եմ,զի կարեմ զոք օրհնել կամ անիծանել. Թող թէ զայր եպիսկոպոս››: Իսկ նա բնադատէր զնա յայնժամ. Մինչև յառնէր այգորդն կայր յաղօթս և ասէր. ‹‹Տէր աստուած, դու գիտես՝ զի ես այր մեղաւոր եմ և անարժան, ոչ գիտեմ զաղմուկս՝ յորում ըմբռնեցայս. Դու փրկեա՛ զիս յայս ի չարէս, զի ասեն՝ թէ զայր եպիսկոպոս դու անիծեր, և ասեն քո բանիւ եղև: Զի լաւ էր ինձ մահ, քանզի չգիտեմ զայս՝ զոր ինչ զինէն ասեն››: Եւ զայս ասացեալ՝ անդէն բժշկեցաւ եպիսկոպոսն, և սկսաւ յամենայն մարմնոցն փուշն ի բաց թափել.և էր իբրև զփուշ խոտոց. Վաղվաղակի յարուցեալ ողջացաւ յախտէն:


Առակ Հովհանի մասին
Մի անգամ այս Հովհանը անցնում էր ինչ-որ մեկի այգիների կողքով. և այգիները էտելու ժամանակն էր: Նրան մի մարդ ձայն տվեց այգում և ասաց. «Օրհնիր տեր եպիսկոպոս և մեզ և այգիներս»: Հովհանը ասաց. «Փուշ և տատասկ բուսնի»: Մարդը ասաց նրան. «Քո մարմնի վրա թող բուսնի փուշ և տատասկը, քանի որ իզուր տեղը անիծում ես մեզ»: Եվ աստծո նշան եղավ քանի որ եպիսկոպոսը գնաց իր վանքը նրա վրա հարվածներ, և նրա մարմնի բոլոր անդամները փշի պես սկեցին ծակծկվել: Եվ մեծ արագությամբ ընկավ չարաչար հարվածների և տանջանքների մեջ, և օրեր շարունակ մեծ տագնապի մեջ էր։ Ապա իր մոտ կանչեց այգեպանին, աղաչեց նրան աղոթել իր համար, որպեսզի փրկի նրան ցավերից։ Այգեպանն ասաց. «Իսկ ես ով եմ, որ կարողանամ մեկին օրհնել, կամ անիծել, այն էլ եպիսկոպոսին»։ Իսկ նա այնժամ նախատեց նրան, մինչև այգեպանը հանձն առավ աղոթքները և ասաց. «Տեր Աստված, դու գիտես՝ որ ես մեղավոր և անարժան մարդ եմ, չգիտեմ ինչպես ընկա այս փորձանքի մեջ։ Դու փրկիր ինձ այս չարից, քանի որ ասում են՝ դու անիծեցիր եպիսկոպոսին, և քո ասածով եղավ։ Քանի որ մահն ինձ համար ավելի լավ էր, որովհետև չգիտեմ՝ ինչ են իմ մասին ասում։» Եվ այս ասելով՝ բժշկեց եպիսկոպոսին, և սկսեց ամբողջ մարմնից փշեր դուրս տափվել, որոնք խոտի նման էին։ Շտապ բժշկվեց և առողջ վեր կացավ։





Գործնական քերականություն
1) Առանձնացրու՛ արմատ և երկու ածանց ունեցող բառերը (բառի մեջ կարող է լինել նաև հոդակապ)։

Լուսանկարչական, տեսականորեն, գրահրատարակչական, հացթուխ, ծովեզրյա, դարբնություն, բարեհամբույր, ատաղձագործ, մանրանկարչություն, հրուշակագործ, վերաբաշխում, գիտականորեն, անօգնական, բազմություն, տգիտություն:

Տեսականորեն, գիտականորեն, անօգնական, տգիտություն

2) Առանձնացրու՛ մեկ արմատից և մեկ ածանցից կազմված բառերը:

Հայեցակարգ, մետաղյա, բացառիկ, ասեղնագործություն, հաշվեկշիռ, որսորդ, պողպատե, ձուլակաղապար, հնություն, ժամանակահատված, արժեիջեցում, նվիրում, միջազգային, գունեղ, իրականություն, ընդհանրացում, հարթակ, խտրականություն, մեղմորեն, միջնակարգ, շարժուն, ներգաղթյալ, մենաշնորհ, միջուկ, բուսականություն։

Մետաղյա, որսորդ, պողպատե, հնություն, գունեղ, մեղմորեն, շարժուն, միջուկ

3) Առանձին սյունակներով գրի՛ր նախածանց, վերջածանց, ինչպես նաև թե՛ նախածանց, թե՛ վերջածանց ունեցող բառերը։

Անհայտ, խնձորենի, անմտություն, հակաթույն, մթերային, տգեղ, վերահաշվում, անհոգաբար, կաղնուտ, անհավատալի, միլիոնավոր, չկամ, ցուցանակ, արտապատկեր, ենթավարպետ, գերադաս, կղզյակ, հարակից, հայրական, ներգրավում, տրամագծորեն, անհարմար, ապաշնորհ, դժգոհություն, հավաքածու, լսարան, համատեղություն, ծիծաղելի, անթիվ, մորթեղեն, միտք։

Նախածանց - անհայտ, անմտություն, հակաթույն, վերահաշվում, անհավատալի, չկամ, արտապաատկեր, ենթավարպետ, ներգրավում, անհարմար, ապաշնորհ

Վերջածանց - խնձորենի, մթերային, անհոգաբար, կաղնուտ, միլիոնավոր, ցուցանակ, կղզյակ, հարակից, հայրական, տրամագծորեն, գերադաս, դժգոհություն, հավաքածու, լսարան, համատեղություն, ծիծաղելի, մորթեղեն, միտք





Հատվածներ Աստուածաշնչից․ փոխադրություն
Լուարուք զի ասացաւ.  ակն ընդ ական, և ատամն ընդ ատաման: Այլ ես ասեմ ձեզ՝
մի՛ կալ հակառակ չարին. այլ եթէ ոք ածիցէ ապտակ յաջ ծնօտ քո՝ դարձո նմա  և միւսն: Եւ որ կամիցի ոք դատել եւ առնուլ զշապիկս քո,  թո՛ղ նմա եւ զբաճկոն քո: Եվ որ տարապարհակ վարիցէ զքեզ մղոն մի, ե՛րթ ընդ նմա և երկուս: Որում խնդրէ ի քէն՝ տո՛ւր, եւ որ կամի փոխ առնել ի քէն՝ մի՛ դարձուցանէր զերեսս:

Լսե՛ք, քանի որ ասաց. աչքի դիմաց աչք, և ատամի դիմաց ատամ: Մի բան ասեմ ձեզ՝ մի՛ կանգնեք չարին հակառակ: Եթե մեկը քո աջ ծնոտին ապտակ տա, նրան մյո՛ւսն էլ դարձրու: Եթե ինչ-որ մեկը կամենա քեզ դատել և վերցնի քո շապիկը, թո՛ղ նրան քո հագուստը: Երբ, որ առանց պատճառի որևէ ճանապարհով տանի, գնա նրա հետ: Ով, որ քեզանից մի բան կխնդրի, տու՛ր նրան: Երբ որ քեզնից մի բան վերցնեն, մի՛ արհամարհիր։
 
 
 
 
 
  





Գարուն․ գրաբարյան ընթերցում-փոխադրություն

Ձմեռ էանց, անձրևք անցին և գնացեալ մեկնեցան: Ծաղիկք երեւեցան յերկրի մերում.ժամանակ եհաս յատանելոյ. Ձայն տատրակի լսելի եղև յերկրի մերում. Թզենի արձակեաց զբողբոջ իւր. Որթք մեր ծաղկեալք ետուն զհոտս իւրեանց: Արի՛ ե՛կ, մերձաւոր իմ, գեղեցիկ իմ, աղաւնի իմ:… Երևեցո՛ ինձ զերեսս քո և լսելի արա ինձ զբարբառ քո. Զի բարբառ քո քաղցր է և տեսիլ քո գեղեցիկ:



Ձմեռն անցավ, անձրևները անցան և գնալով հեռացան: Ծաղիկները երևացին մեր երկրում. Ժամանակը եկավ էտելու. Տատրակի ձայնը լսելի եղավ մեր երկրում. Թզենին բողբոջեց. Խաղողի որթերը ծաղկելով արձակեցին իրենց բույրերը: Վեր կաց, եկ իմ մտերիմ, իմ գեղեցիկ, իմ աղավնի:… Ցույց տուր ինձ քո երեսը և լսելի դարձրու ինձ քո խոսքը. Որովհետև քո խոսքը քաղցր է և քո տեսքը գեղեցիկ է:





Հնաբանություններ

Առանձնացրու՛ հնաբանությունները, բառարանի օգնությամբ բացատրի՛ր այպանել, աշտե, արդ, հանգույն, վաղր, հանապազ բառերի իմաստները։



Այպանել, սյուն, միջանցք, աշտե, մարդպետ, ուղևոր, ատենադպիր, պահարան, այրուձի, արդ, հետո, ի փառս, սենյակ, գրադարան, հանգույն, զի, որովհետև, վաղր, հանապազ:


Այպանել - ծաղրել
Աշտե - նիզակ
Արդ - հիմա / զարդուրեմն
Հանգույն - նմանօրինակ
Վաղր - թուր
Հանապազ - միշտ






Հայոց լեզվի ֆլեշմոբ
1. Գտի՛ր մյուսներից տարբերվող բառը, նշի՛ր տարբերությունը.
Վարդհրդեհզարդարանք, մարդաբան։
Վարդ - շարքի միակ պարզ բառն է:

2. Ո՞ր բառի հնչյուններն են տառերից շատ.
Սարդոստայնորբևայրի, ով, պարզերես, տասներկու։

3. Գրի՛ր չորս բառ, որոնց մեջ մեկ տառ փոխելով ուրիշ բառ կստանաս (օրինակ՝ բարկ-բարք)։
մարդ-բարդ
սուր-լուր
կանաչ-կակաչ
բառ-բար

4. Տրված ածանցներից ու բառերի արմատներից կազմիր հնարավորինս  շատ բառեր (բառը պետք է ունենա միայն մեկ ածանց).
Գեղաշուք, տնատեր, չարալեզու, մահագույժ, բարձրարժեք, անօրեն
-եղ, -ական, -ացու, -անի, -կան։

Գեղանիմահացուշքեղ, օրինական

5. Տրված շարքից գտի՛ր գովաբանել, թափառական, շեղ, կապույտ բառերի հոմանիշները.
Սիրաշահել, դրվատել, դերվիշ, նժդեհ, կամարակապ, զարտուղի, լաջվարդ, լեղակ։
Գովաբանել - սիրաշահել, թափառական - նժդեհ, շեղ - զարտուղի, կապույտ - լեղակ

6. Փակագծում տրված բառերից տեղադրի՛ր նա, որը համապատասխանում է նախադասության իմաստին։
  • Այնքան վտանգավոր չէ չվարժեցված երիվար (1. հեծելը, 2. հեծնելը), որքան անփորձ բարեկամին գաղտնիքներ վստահելը։
  • Ով իր խղճի դեմ է գործում, չի կարող նրա խայթոցից (1. զուրկ, 2. զերծ) մնալ։
  • Պատգամավորը մի շարք (1. փաստեր, 2. փաստարկներ) բերեց՝ հիմնավորելու համար օրենսդրական փոփոխությունները։
  • Հարկավոր է լրջությամբ (1. վերաբերել, 2. վերաբերվել) բոլոր առաջարկներին։

7. Բացատրի՛ր «Աքիլեսյան գարշապար» արտահայտության իմաստը, համապատասխան օրինակ բեր։
Աքիլեսյան գարշապարը նշանակում է որևէ մեկի կամ որևէ բանի խոցելի կողմը՝ թույլ տեղը։

8. «Սասնա ծռեր» էպոսում (համահավաք բնագիր) երկվորյակ եղբայրները՝ Սանասարն ու Բաղդասարը միմյանց դեմ չեն կռվում։ Բայց մի անգամ Բաղդասարը, այնուամենայնիվ, սուր է ճոճում եղբոր դեմ։ Մեկ-երկու նախադասությամբ պատմի՛ր դրվագը և նշիր Բաղդասարի տարօրինակ արարքի պատճառը։

9. Մարդիկ Դավթին ասում էին «թլոր»։ Ի՞նչ է նշանակում այդ բառը։ Ինչպե՞ս է այդ արատը Դավիթն ստացել (պատմիր դրվագը)։

10. Դու ուզում ես քեզ հետ դպրոց նոր պլանշետդ տանել, բայց ծնողներդ թույլ չեն տալիս։ Համոզի՛ր նրանց, փաստարկներ բեր (3-5 փաստարկ)՝ ապացուցելու համար, որ պլանշետը դպՀիշի՛ր, որ համոզելու համար հարկավոր է, որ դա ձեռնտու լինի նաև ծնողներիդ։





Գործնական առաջադրանք

Ա սյունակից ընտրի՛ր Բ սյունակում գրված օտարաբանությունների համարժեքները։

Ա) Կոլեկցիա, օրիենտացիա, տրադիցիա, ստաբիլ, լոմբարդ, վալյուտա, ստարտ, դիագնոզ, դիսպետչեր, կոմերցիոն։

Բ) Գրավատուն, ախտորոշում, կողմնորոշում, մեկնարկ, հավաքածու, ավանդույթ, կայուն, արժույթ, առևտրային, կարգավար։

Կոլեկցիա-հավաքածու, օրիենտացիա-կողմնորոշում, տրադիցիա-ավանդույթ, ստաբիլ-կայուն, լոմբարդ-գրավատուն, վալյուտա-արժույթ, ստարտ-մեկնարկ, դիագնոզ-ախտորոշում, դիսպետչեր-կարգավար, կոմերցիոն-առևտրային:






Գործնական քերականություն

1) Գտի’ր բառագործածության սխալները, ճիշտ բառը գրի՛ր։

  • Հայերեն լեզվի իմացությունը պարտադիր է պետական կառավարման մարմիններում։
Հայոց լեզվի իմացությունը պարտադիր է պետական կառավարման մարմիններում։
  • Ավանդույթի համաձայն՝ նրա նախնիները վիշապաքաղներ են եղել։
  • Վիրավորը բողոքեց, թե թիկունքում թույր կարծիք ունեն ճակատում կռվող զինվորների մասին։ Ես ձեզ կրկին անգամ զգուշացնում եմ,- սպառնաց պետական մեղադրողը,- որ անողոք եմ լինելու։

2) Բառարանի օգնությամբ բացատրի՛ր թույր, ավանդույթ, անողոք բառերը։
Թույր - գույն
Ավանդույթ - պատմականորեն հաստատված կարգ
Անողոք - անհաշտ

3) Տրված բառաշարքից գտի’ր կրտսեր, վիթխարի, երջանիկ, պայծառ բառերի ճիշտ հականիշները:
Մեծ, հսկա, ավագ, պստիկ, աննշան, փոքր, տխուր, թախծոտ, դժբախտ, մութ, դժգույն, խավար

Կրտսեր - ավագ
Վիթխարի - պստիկ, փոքր
Երջանիկ - տխուր, թախծոտ
Պայծառ -  մութ, դժգույն





Любить и уважать друг друга, просто потому что мы есть

А желание такое… Желание, чтобы нас все-таки любили и уважали. Чтобы меня любили и уважали. Но чтобы любили и уважали не потому, что я чего-то добился в жизни, не за мои усердие, труд и упорство, и даже не за какой-нибудь талант или особенность… А нужно чтобы любили и уважали просто потому, что ты есть.
Есть, какой бы там ни был.
Никто из нас в этот мир не просился. Но мы есть. И мы пока отсюда никуда не собираемся. И нам нужно, чтобы прямо здесь каждого из нас любили и уважали только за то, что мы есть. Любили и уважали. Пусть не сильно. Но каждый день.
А это вообще реально? И на самом деле правильно ли это по жизни?
Правильно. Потому что это естественное желание и оно никогда не пропадает. Потому что любви хочется всем и детям и взрослым и старикам.
Много может быть причин из-за которых человек не состоялся и не стал соответствовать требованиям быть любимым, а потребность эта никуда не девается, она в нем живет.
Правильно, не правильно, но так хочется…

Իսկ ցանկությունն այսպիսին է․․․ Ցանկություն, որ մեզ վերջապես սիրեն և հարգեն: Որպեսզի ինձ սիրեն և հարգեն: Բայց ոչ թե սիրեն և հարգեն նրա համար, որ ինչ-որ բանի եմ հասել կյանքում, ոչ էլ ջանքերի համար, աշխատանքի և հաստատակամության և նույնիսկ ինչ-որ տաղանդի կամ յուրահատկության համար... Պետք է, որ սիրեն և հարգեն պարզապես նրա համար, որ դու կաս:
Կաս, ինչպիսին էլ, որ լինես:
Մեզանից ոչ ոք չի խնդրել այս աշխարհ գալ: Բայց մենք կանք: Եվ մենք առայժմ այստեղից չենք գնում: Եվ մեզ պետք է, որ հենց այստեղ մեզնից ամենքին սիրեն և հարգեն միայն նրա համար, որ կանք: Սիրեն և հարգեն: Թեև շատ ուժեղ չէ: Բայց ամեն օր:
Իսկ սա ընդհանրապես իրակա՞ն է: Եվ իրականում սա ճի՞շտ է արդյոք սա կյանքում:
Ճիշտ է: Որովհետև դա բնական ցանկություն և երբեք չի կորչի: Քանի որ սիրվել ուզում են բոլորը, և երեխաները, և մեծերը, և ծերուկները:
Շատ պատճառներ կարող են լինել, որոնց հետևանքում մարդը չի կայացել և չի համապատասխանել սիրելի լինելու պահանջին, իսկ պահանջմունքը չի կորչում, այն նրա մեջ է ապրում։
Ճիշտ է, թե ճիշտ չէ, բայց այնքան ենք ուզում...





Գործնական քերականություն

1) Փակագծերում տրված հարանուններից ընտրի՛ր նախադասությանը համապատասխանողը, Ստեփան Մալխասյանի Բացատրական  բառարանի օգնությամբ բացատրի՛ր փակագծում տրված բառերի իմաստները։
1.       Գրախանութում վաճառվում է այդ բառարանի երկրորդ (հրատարակությունը, հրատարակչությունը)։
2.       Այդ (հրատարակությունը, հրատարակչությունը) լույս է ընծայել գրքի վերջին հատորը։
3.       Նա այդ գործում մեծ (երախտիք, երախտագիտություն) ունի։
4.       Այդ առաջարկը վեճերի ու քննարկումների (տեղիք տվեց, տեղի տվեց)։
5.       Ամենուրեք (փտում, փթթում) էին կանաչ այգիներն ու գեղեցիկ ծաղկանոցները։
6.       Բակում խաղացող երեխան (հովարով, հովհարով) գլխարկ էր դրել։
7.       Զարմացած երեխան (թոթովեց, թոթվեց) ուսերը։
8.       Մարզիկները մրցույթին մասնակցելու (հրավերք, հրավեր) էին ստացել։
9.       Ջրատար խողովակի (փականը, փականքը) նորոգեցին։
10.   Վարպետը (պատրաստականությամբ, պատրաստակամությամբ) օգնեց մեզ։

2) Տրված բառերից առանձնացրու՛ հոմանշային 10 զույգ։
Հսկայական, ողորկ, համեստ, վիթխարի, դժվար, հավաքել, դյութիչ, հուզիչ, հմայիչ, ծավի, ստերջ, բիլ, դրվատել, դեղձան, գովել, դատարկել, սնապարծ, անպտուղ, պարպել, խոնավ, ժողովել, տամուկ, խրթին, հարթ:

Հսկայական - վիթխարի
Ողորկ - հարթ
Դժվար - խրթին
Հավաքել - ժողովել
Դյութիչ - հմայիչ
Ծավի - բիլ
Ստերջ - անպտուղ
Դրվատել - գովել
Դատարկել - պարպել
Խոնավ - տամուկ

3) Տրված բառերից առանձնացրու՛ հականշային 10 զույգ։
Փութաջան, ամպոտ, դալար, ծույլ, ուսյալ, երկչոտ, հինավուրց, գագաթ, օրինական, անջրդի, ապօրինի, ինքնահավան, նոսր, ողորկ, հեռավոր, արատավոր, խորդուբորդ, ջրարբի, համարձակ, ջինջ, տգետ, հմուտ, ստորոտ, թանձր, անբասիր։

Փութաջան - ծույլ
Ամպոտ - ջինջ
Ուսյալ - տգետ
Երկչոտ - համարձակ
Գագաթ - ստորոտ
Օրինական - ապօրինի
Անջրդի - ջրարբի
Նոսր - թանձր
Ողորկ - խորդուբորդ
Արատավոր - անբասիր





Դու կարող ես լինել միայն այն, ինչ որ ես․ Օշո
Դուք չեք կարող այլ բան լինել: Դուք պիտի լինեք հենց այնպիսին, ինչպիսին կաք: Գոյին դուք հենց այդպիսին եք պետք:
Մի անգամ արքան մտնում է այգի և տեսնում տհաճ հոտ արձակող և մեռնող ծառեր, ծաղիկներ, թփեր: Կաղնին ասում է, որ մեռնում է այն ցավից, որ չի կարող այնքան սլացիկ լինել, ինչքան սոճին: Սոճին ասում է, որ իր մահվան պատճառն այն է, որ ինքը չի տալիս այնպիսի բերք, ինչ տալիս է խաղողի որթը: Իսկ խաղողի որթը մեռնում էր այն վշտից, որ  չի ծաղկում վարդենու պես: Շուտով արքան գտնում է մի բույս, որը ուրախություն էր պարգևում իր ծաղիկներով և թարմությամբ: Հարցուփորձից հետո, արքան ստանում է բույսի հետևյալ պատասխանը:— Ես այս ամենը ինքնին շնորհ եմ համարում: Չէ՞ որ երբ դու ինձ տնկեցիր, դու ուզում էիր, որ ես ուրախություն պարգևեմ քեզ: Եթե դու կաղնի, խաղող կամ վարդ ուզեիր, դու հենց դրանցից էլ կտնկեիր: Այդ պատճառով էլ ես մտածում եմ, որ ես չեմ կարող լինել այլ բան, բացի նրանից, ինչ որ եմ: Եվ ես աշխատում եմ զարգացնել իմ ունեցած լավագույն որակները:
Դու այստեղ ես, որովհետև Գոյը հենց քո կարիքն ուներ, կարիքն ուներ հենց նրա, ինչպիսին դու ես: Հակառակ դեպքում՝ մեկ ուրիշը կլիներ այստեղ: Դու մարմնավորում ես ինչ-որ յուրահատուկ, էական, ինչ-որ շատ կարևոր բան: Քո ինչի՞ն է պետք Բուդդա լինել: Եթե Աստված մի ուրիշ Բուդդայի կարիք ունենար, նա կստեղծեր այնքան Բուդդա, որքան ցանկանար: Բայց նա մեկ Բուդդա է ստեղծել: Եվ դա բավական է: Մինչև հիմա նա չի ստեղծել այլ Բուդդա կամ Քրիստոս: Դրա փոխարեն նա ստեղծել է Քեզ: Հիմա հասկացա՞ր, թե Տիեզերքն ինչպիսի ուշադրության է արժանացրել հատկապես քեզ:
Դու ես Ընտրյալը, ոչ թե Բուդդան, Քրիստոսը կամ Կրիշնան: Նրանք իրենց գործն արեցին: Նրանք իրենց ներդրումն ունեցան Գոյի մեջ: Հիմա Դու այստեղ ես, որպեսզի բերես քո ավանդը: Նայիր ինքդ քեզ: Դու կարող ես լինել միայն այն, ինչ որ ես… Հնարավոր չէ, որ դու ուրիշ մեկը դառնաս: Դու կարող ես կամ ուրախանալ և ծաղկել, կամ թոշնել՝ չընդունելով քեզ այնպիսին, ինչպիսին կաս:

1. Վերլուծիր առակը:
Ուղղակի ընդունիր քեզ` ինչպիսին կաս, քանի որ դու յուրահատուկ ես և ստեղծված ես հատուկ առաքելության համար:  Պետք է գիտակցել, որ միշտ էլ կլինեն մարդիկ, ովքեր ավելի ընդունակ կլինեն, քան դուք և քիչ չեն նաև այնպիսիք, ովքեր շատ ավելի պակաս ընդունակ են ձեզանից:
2. Ո՞րն է առակի ասելիքը:
Այս առակի ասելիքն այն է, որ դու պետք է ընդունես քեզ այնպիսին, ինչպիսին որ կաս, որովհետև դու չես կարող դառնալ ուրիշի նման:
3. Համաձա՞յն եք հեղինակի ասելիքի հետ: Հիմնավորի՛ր:
Ես համաձայն եմ ասելիքի հետ, պետք է ուղղակի ուրիշների հետ չհամեմատվել, որովհետև մարդկանց մեջ թերահավատությունը արմատավորվում է, երբ համեմատում են իրենց ուրիշների հետ:

No comments:

Post a Comment