Գենետիկական կոդ

Գենետիկական կոդը կազմված է 64 նուկլեինաթթուների եռյակներից: Այդ եռյակները կոչվում են կոդոններ: Երեք բացառություններով, յուրաքանչյուր կոդոն կոդավորված է սպիտակուցների սինթեզում օգտագործվող 20 ամինաթթուներից մեկի համար: Դա արտադրում է մի փոքր ավելորդություն կոդում. ամինաթթուների մեծամասնությունը կոդավորված է մեկից ավելի կոդոնով:

Կոդոններից մեկը՝ AUG-ն ծառայում է երկու հարակից գործառույթների.

• այն ազդարարում է տրանսլյացիայի սկիզբը
• այն կոդավորում է ամինաթթույի ընդգրկման համար մեթիոնինը աճող պոլիպեպտիդ շղթայի մեջ

Գենետիկական կոդը կարող է արտահայտվել ինչպես ՌՆԹ, այնպես էլ ԴՆԹ կոդոնով. ՌՆԹ կոդոնը տարածվում է տեղեկատվական ՌՆԹ-յում (տ-ՌՆԹ) և դրանք այն կոդոններն են, որոնք իրոք «ընթերցվում» են պոլիպեպտիդ սինթեզի ընթացքում (տրանսլյացիա կոչված գործընթացը:) Սակայն յուրաքանչյուր տ-ՌՆԹ մոլեկուլ ձեռք է բերում իր սեփական նուկլեոտիդ հաջորդականությունը համապատասխան գենի տրանսկրիպցիայով:

ՌՆԹ կոդոններ

	U	C	A	G
U	UUU Phenylalanine (Phe)	UCU Serine (Ser)	UAU Tyrosine (Tyr)	UGU Cysteine (Cys)	U
	UUC Phe	UCC Ser	UAC Tyr	UGC Cys	C
	UUA Leucine (Leu)	UCA Ser	UAA STOP	UGA STOP	A
	UUG Leu	UCG Ser	UAG STOP	UGG Tryptophan (Trp)	G
C	CUU Leucine (Leu)	CCU Proline (Pro)	CAU Histidine (His)	CGU Arginine (Arg)	U
	CUC Leu	CCC Pro	CAC His	CGC Arg	C
	CUA Leu	CCA Pro	CAA Glutamine (Gln)	CGA Arg	A
	CUG Leu	CCG Pro	CAG Gln	CGG Arg	G
A	AUU Isoleucine (Ile)	ACU Threonine (Thr)	AAU Asparagine (Asn)	AGU Serine (Ser)	U
	AUC Ile	ACC Thr	AAC Asn	AGC Ser	C
	AUA Ile	ACA Thr	AAA Lysine (Lys)	AGA Arginine (Arg)	A
	AUG Methionine (Met) or START	ACG Thr	AAG Lys	AGG Arg	G
G	GUU Valine Val	GCU Alanine (Ala)	GAU Aspartic acid (Asp)	GGU Glycine (Gly)	U
	GUC (Val)	GCC Ala	GAC Asp	GGC Gly	C
	GUA Val	GCA Ala	GAA Glutamic acid (Glu)	GGA Gly	A
	GUG Val	GCG Ala	GAG Glu	GGG Gly	G

ԴՆԹ կոդոններ

TTT	Phe		TCT	Ser		TAT	Tyr		TGT	Cys
TTC	Phe		TCC	Ser		TAC	Tyr		TGC	Cys
TTA	Leu		TCA	Ser		TAA	STOP		TGA	STOP
TTG	Leu		TCG	Ser		TAG	STOP		TGG	Trp
CTT	Leu		CCT	Pro		CAT	His		CGT	Arg
CTC	Leu		CCC	Pro		CAC	His		CGC	Arg
CTA	Leu		CCA	Pro		CAA	Gln		CGA	Arg
CTG	Leu		CCG	Pro		CAG	Gln		CGG	Arg
ATT	Ile		ACT	Thr		AAT	Asn		AGT	Ser
ATC	Ile		ACC	Thr		AAC	Asn		AGC	Ser
ATA	Ile		ACA	Thr		AAA	Lys		AGA	Arg
ATG	Met*		ACG	Thr		AAG	Lys		AGG	Arg
GTT	Val		GCT	Ala		GAT	Asp		GGT	Gly
GTC	Val		GCC	Ala		GAC	Asp		GGC	Gly
GTA	Val		GCA	Ala		GAA	Glu		GGA	Gly
GTG	Val		GCG	Ala		GAG	Glu		GGG	Gly

Աղբյուր՝ http://www.biology-pages.info/C/Codons.html